Topkapı Hamamı, Edirne
Alaca Hamam olarak da bilinir.
- Tür: Hamam, Harabe
- Kültür: Osmanlı
- Yüzyıl: 15. yy
- Bölge: Türkiye, Marmara Bölgesi, Edirne, Merkez (Edirne)
2. Murat tarafından yaptırılmış olan hamama Alaca Hamam da denilmektedir. Hamamın günümüzde Edirne Müzesi’nde bulunan kitabesinde, 1444 yılında, 2. Murat tarafından yaptırılmış olduğu yazmaktadır.
19. yüzyıla kadar işler durumda olan hamam, Balkan Savaşı’ndan sonra kapatılarak terk edilmiş ve yarıya yakın kısmı yıkılarak kullanılamaz hale gelmiştir. Çifte hamam olarak yapılmış olan Topkapı Hamamı’nda, her iki kısmın soyunmalıkları yıkılarak ortadan kalkmıştır. Hamamda külhan ve sarnıç kuzeyde sadece, kadınlar kısmı sıcaklığına birleşmektedir. Yapının beden duvarları iki sıra tuğla hatıllar arasında bir sıra taştan yapılmış ve taşlar arası dikey durumda tuğlalarla kasetlenmiştir.
Büyük bir kısmın yıkılarak harabe haline gelmesinden, duvarların üst kısımlarının ne şekilde olduğu anlaşılmaktadır. Fakat kadınlar kısmı sıcaklık orta kubbesinin saçaklarının kirpilerle sonlanması diğer kısımların da böyle olabileceğini düşündürmektedir. Kadınlar kısmının soğukluğu bulunmamaktadır. Güneydoğu köşede bulunan dar kapıdan küçük bir kare teşkil eden erkekler soğukluğuna, buradan da sıcaklık güney eyvanına geçilmektedir. Erkekler sıcaklığı ortada yivli pandantiflerle geçilen büyük bir kubbenin örttüğü kare mekanlıdır ve buranın dört kenarında bulunan dikdörtgen eyvanlarla sıcaklık, haçvari plana bürünmüştür. Ancak bu eyvanlardan doğuda olanın önü örülerek kapatılmış ve soğuk su sarnıcına dönüştürülmüştür. Üstte kaburgalarla üç ve dört bölüme ayrılmış olan tonozların ortasında büyük tepe pencereleri açılarak mekanın bol ışık alması sağlanmıştır. Kadınlar kısmının soğukluğu bulunmamakta ve bir kapı doğrudan sıcaklık eyvanına açılmaktadır. Bu kısımda kubbenin üç yanında bulunan bölümler sıcaklık dağılımını üç eyvanlı olarak sınırlamaktadır. Burada eyvanların üst örtüleri her birine değişik olarak yapılmış olup doğu eyvan aynalı tonozla , batı eyvan iki yanından üçgen satıhlarla kareye tamamlanmakta ve küçük bir kubbe ile örtülmektedir. Kadınlar kısmı sıcaklığında, dört köşesinde dört adet kubbe ile örtülü halvet hücreleri yer almakta: fakat bunlardan güney doğu köşesindeki, erkekler kısmına açılmaktadır. Kuzey kenarda boydan boya uzanan sarnıç ve külhan ile sonlanan hamamın cehennemlikleri kadınlar kısmının altından erkekler kısmına devam etmektedir.[1]
Kaynak:
[1] TOPKAPI (ESKİ-ALACA) HAMAM – Edirne (kulturportali.gov.tr)
