Gurgum
- Tür: Höyük
- Kültür: Geç Hitit, Kommagene, Luvi
- Bölge: Türkiye, Akdeniz Bölgesi, Kahramanmaraş, Onikişubat
- Durum: Toprak Altında
 | Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Aralık 2018) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Gurgum Krallığı Gurgum Kurkuma | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bilinmiyor-M.Ö. 711 | |||||||||
 Gurgum Krallığı ve diğer Geç Hitit eyaletleri | |||||||||
| Başkent | Maraş | ||||||||
| Hükûmet | Monarşi | ||||||||
| Tarihî dönem | Demir Çağı | ||||||||
| |||||||||
| |||||||||
| Günümüzdeki durumu | Türkiye | ||||||||
Gurgum Krallığı coğrafi olarak Akdeniz, Doğu Anadolu, İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu’nun kesişim noktasında kurulmuş bir Neo-Hitit kent devletidir.[1] Krallığın merkezi genellikle bugünkü Maraş Kalesi ve çevresi olarak görülür. Burada Gurgum ve Marqasti tanımları arasındaki fark, birinin bir bölgeyi diğerinin ise kent merkezini ifade etmesidir.
Gurgum Kent Devleti’nden ilk defa ''Grugumite'' adıyla 2.Aşurnasirpal Dönemi Asur kaynaklarında söz edilmekte, sonraları ise daha detaylı olarak II. Salmanassar’a ait belgelerde karşımıza çıkmaktadır. Daha sonraları III. Salmanassar (858-824), yaptığı seferlerden söz ederken Asur’a vergi veren ülkelerin isimleri içerisinde Gurgum’dan da söz etmektedir. Yine Asur krallarından III. Tiglat- Pileser (MÖ 744-727) zamanında başlayıp, II. Sargon zamanına (MÖ 721-705) kadar süren ve kralların her yıl Anadolu’ya yaptığı seferleri anlatan yıllıklarda da Gurgum kentinden söz edilmektedir. MÖ 711 yılında Asur kralı II. Sargon zamanında Gurgum'un artık tamamen bir Asur şehri haline getirildiği anlaşılır.
Marqasi isminin de bölgeye ilk kez yine Asurlar tarafından verildiği kabul edilir. Hawkins, II. Sargon döneminde Marqasi isminin başkent için kullanıldığını belirtmektedir. Kent muhtemelen Marqasi ismiyle Asur’a dahil edilmiştir. Marqasi ve Gurgum isimleri arasındaki bağlantı ise Sargon yazıtları sayesinde sağlanmıştır. Sargon, çağdaşı olan Gurgum Kralı Tarhulara’yı tanımlamak için “Gurgumlu” Kurkumawani- (URBS), ya da “Marqasili” terimlerini dönüşümlü olarak kullanmıştır. II. Sargon’un, “Bit-Pa'alla Toprağı” terimini de Gurgum için kullandığı, yine Hawkins tarafından belirtilmektedir. Ancak “Bit-Pa’alla” terimi, II. Sargon’un yazıtlarının yapılan tercümesinde farklı bir biçimde Gurgumlu aile ismi olarak da görülmektedir. Son yıllarda Maraş Kalesi'nin çok yakın çevresinde bulunan Assurca tabletler, bölgenin tam isminin Marqasti olduğunu göstermekle birlikte, Gurgum'un başkenti olarak buraya lokalize edilmesini de sağlamıştır. Marqasti, isminin Demir Çağı’ndan itibaren kullanılan diğer versiyonları ise, Marqas, Markaji/ şi/ si, Maraj, Marasin, Marassa, Marasion, Maraş olarak günümüze kadar ulaşmıştır.[2]
- ^ "GEÇ HİTİT KRALLIKLARINDAN GURGUM'UN TARİHİ, TARİHİ COĞRAFYASI VE ÇEVRE KÜLTÜRLERLE ETKİLEŞİMİ" (PDF). Tez Araştırma Konusu. İrem Elçi. 2019. 23 Nisan 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ "Anatolia - The neo-Hittite states from c. 1180 to 700 bce | Britannica". www.britannica.com (İngilizce). 25 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2021.
✶ İlgili Yerler