Hamam Müzesi, Gaziantep

Hamamın ne zaman yapıldığını gösteren bir kitabesi olmamasına rağmen Lala Mustafa Paşa tarafından yaptırıldığını gösteren Vakfiyeler ve Şer’i Mahkeme sicilleri mevcuttur. Vakfiyesinin tarihi (Hicri 985) 1577 olup, 1563-1577 yılları arasında Lala Mustafa Paşa’nın Halep ve Şam Beylerbeyliği görevinde bulunduğu yıllarda yapılmış olmalıdır. Külliyelerin ilk yapılan elemanı hamamlar olarak kabul edilmekte ve Vakfiyeler de eser bittikten sonra düzenlenmektedir, buna göre Paşa Hamamı 1564/1565 yıllarında yapılmış olmalıdır. Hamam, doğusundaki han, Susamhane, şimdi mevcut olmayan Bedesten ve Mir-i Miran mescidi ile birlikte bir külliye (Lala Mustafa Paşa Külliyesi) durumundaydı. Osmanlı Dönemi hamam mimarisini yansıtan eser, hemen hemen bütün Antep hamamlarında olduğu gibi zemin kotunun oldukça altında, yere gömülmüş olarak inşa edilmiştir. Sokağa açılan sivri kemerli kapıdan dokuz basamak inilerek girilen hamam; soğukluk, ılıklık, sıcaklık, su deposu ve külhandan oluşmaktadır. Hamamın ilk giriş yeri olan soğukluk kare planlı olup, ortasında aydınlatma fenerinin bulunduğu kubbe ile örtülüdür. Soğukluktan bir koridorla büyük bir mekan olan ılıklığa geçilir. Ilıklık kare planlı bir merkezin karşılıklı iki tarafında eyvanların bulunduğu genişçe bir mekandır. Ilıklıktan doğrudan girilen sıcaklık ise, merkezi mekanın ortasına denk gelen sekiz köşeli göbek taşının çevresinde sıralanan sekiz eyvan ve iki halvetten oluşmaktadır. Su deposu ve külhan sıcaklığın devamında yer almaktadır.

Kaynak: Gaziantep Büyükşehir Belediyesi – Hamam Müzesi