Oruç Baba Türbesi

Oruç babanın asıl ismi Mustafa Zekayi’dir. Üsküdar Muhafızı, İbrahim Paşa’nın oğludur Şeyh Mustafa Zekayi Efendi. Halveti tarikatına Şeyhi Hasan Efendi’ye intisap(bağlanarak) ederek uzun bir müddet yanında kalmıştır. Babası İbrahim Paşa’nın vefatından sonra divan kalemi hulefalığını bırakarak tekkeye şeyh olmuştur. Alim, arif, şair Mustafa Zekayi Efendi ümmi Sinan Dergahı şeyhlerinden Gülşeni Şeyhi Ali Efendi’nin vefatından sonra irşat(doğru yolu gösterme) faliyetlerinde bulunmuş ve 1812’de ebedi aleme göç etmiştir. Bu zât ile ilgili birkaç rivayet vardır Bunlardan birine göre; Oruç Baba her Ramazan ayının ilk günü Hızır Aleyhisselam ile buluşup orucunu sirke ve zeytinle açarmış. Diğer bir rivayete göre Oruç Baba olarak bilinen kişi eski yıllarda yaşayan, çok fakir olduğu ibadetini aksatmadan yaptığı, fakir olduğundan dolayı Ramazan ayında iftarlık ve sahurluk yiyeceğinin az olduğu, orucunu tutup iftarını da bir parça kuru ekmek ve sirkeyle açan bir derviş olduğu söylenir.

Bir başka inanışa göre de Oruç Baba, 1453 yılında İstanbul kuşatmasında savaşan bir asker olduğu söylenir. Askerlere su ve yemek götürmekle görevli olan Oruç Baba’nın, su kıtlığında bile askerlere su dağıtmayı sürdürdüğüne, “baba” lakabının da buradan geldiğine inanılır.Oruç Baba, Osmanlı’da bereketi temsil eden sirkeyle ön plana çıkmaktadır. Halk arasında sirke ve ekmekle orucunu açtığı için fakir olduğu düşünülse de Osmanlı mutfağında birisi yemeğe davet edildiğinde eğer çok zengin bir sofra var ise kendisine “sirkeni al da gel” denirdi. Sirkenin iştah açıcı özelliğine dikkat çekilirdi. Misafirlerin aç gelmesi istenirken sirkenin iştahı artırdığı ve bu nedenle tüketilmesi gerektiği bilinirdi.Bu konuda birkaç rivayet vardır Bunlardan birine göre; Oruç Baba her Ramazan ayının ilk günü Hızır Aleyhisselam ile buluşup orucunu sirke ve zeytinle açarmış.

Fatih Şehremini’deki Oruç Baba Türbesi, Ramazan ayının ilk gününden itibaren dileklerinin gerçekleşeceğine inanan insanlar tarafından ziyaret edilir. Bu zamanlar oldukça kalabalıktır. Ramazan ayının ilk ve son günlerinde şeker, zeytin,sirke ve ekmek gibi bereketi temsil ettiği düşünülen yiyeceklerle oruç açılır ve herkes birbirine bunları dağıtır. Amaç bereket getirmesidir.Ramazan ayının ilk iftarını Oruç Baba Türbesinde yapanların dileklerinin gerçekleşeceğine inanılır. Bu düşünceyle türbeye gelen kişiler sirke ve ellerindeki bir parça ekmekle iftar yaptıktan sonra Oruç Baba’nın ruhuna Fatiha okuyarak onun yüzü suyu hürmetine isteklerini bildirip Allah’a dua ederler.

kaynak: http://www.istanbuldakiler.com/oruc-baba-turbesi-73.html

kaynak2: https://www.yeniakit.com.tr/haber/oruc-baba-kimdir-473472.html