Bithynia Bölgesi’nde, Opsikion Theması’nda yer alan Hagios Ioannes Theologos Pelekete Manastırı (Aya Yani) Kilisesi Bursa’nın (Prusa) Mudanya (Apameia) ilçesi’ne bağlı Tirilye’nin (Trigleia) yaklaşık 5 km. batısında, İmralı (Kalonymos) Adası’nın karşısında, özel mülk arazisi sınırları içerisinde bulunmaktadır. Araştırmacılar tarafından 8. yüzyıla tarihlendirilir. Yapının önemi İkonoklasmus Dönemi’nde oynamış olduğu büyük rol ile birlikte bölgedeki kapalı Yunan haçı planlı kiliselerin erken örneklerinden biri olarak sayılmasıdır. Kilise birçok onarım geçirerek günümüze ulaşmıştır ancak bugün harap durumdadır.

Pelekete Manastır Kilisesi

Pelekete Manastırı
Harita
Temel bilgiler
Konum Tirilye, Türkiye
Koordinatlar40°23′22″K 28°45′12″D / 40.38944°K 28.75333°D / 40.38944; 28.75333
İnançHristiyan

Pelekete Manastırı (Hagios Ioannes Theologos veya Aya Yani Manastırı olarak da bilinir) Tirilye’deki Rum kiliselerden birisidir. 709 yılında kurulduğu ve 1922 yılına kadar faaliyet gösterdiği bilinen manastırın günümüze yıkılmış kilisesi ve duvar kalıntıları ulaşmıştır.[1]

Kilise kapalı Yunan haçı planlıdır. Kullanılan malzeme ve teknik özellikler incelendiğinde, yapının farklı dönemlerde yapıldığı görülmektedir. Doğu köşe odaları hizasından doğu bölüm Bizans;batı bölüm 19. yüzyıl özellikleri taşımaktadır.[2]

Deniz kenarında bulunan kilise, belli dönemlerde onarımdan geçirilerek, günümüze kadar ulaştı. Bölgede yaşayan Rumların göç etmesinin ardından Aya Yani Kilisesi, definecilerin hedefi hâline geldi.[3][4][5] Orijinaline uygun olarak restore edilmesi beklenmektedir.

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 14 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 7 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021. 
  3. ^ "Bursa'da tarihi Aya Yani Kilisesi definecilerin hedefi oldu". NTV. 9 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2021. 
  4. ^ "Trilye'de tarihi Aya Yani Kilisesi definecilerin hedefi oldu". Türkiye Turizm. 10 Ocak 2021. 27 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021. 
  5. ^ "Tarihi Aya Yani Kilisesi definecilerin hedefi oldu". Cumhuriyet. 9 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021.