Theodosius Limanı
Kaisaros Limanı, Langa Bostanları olarak da bilinir.
- Tür: İskele-Liman
- Tema: Kaybolan Kültür Varlıkları
- Kültür: Bizans, Helenistik, Roma
- Yüzyıl: 5. yy
- Bölge: Türkiye, Marmara Bölgesi, İstanbul, Fatih, Aksaray (Fatih)
- Durum: Kayıp, Toprak Altında
Theodosius Limanı ya da Teodosyüs Limanı (Latince: Portus Theodosiacus, önceki adıyla Eleutherios Limanı), Bizans İmparatorluğu'nun başkenti Konstantinopolis'in güneyindeki antik ticarî limandır.
Marmara Denizi kıyısında, Yenikapı'dan tarihî Langa bostanlarının olduğu alana uzanan genişçe bir körfezde yer alan bu liman, antik Kontoskalion Limanı'nın batısında yer alır. Marmara Denizi'nin hakim rüzgârı olan poyraza karşı korunaklı olan bu liman, Bizans döneminde sur içindeki yegane akarsu olan Bayrampaşa Deresi (Lykos) ağzında kurulmuştur.[1] Mısır'dan tahıl getiren gemiler yüklerini burada boşaltıyorlardı. Mısır'ın MS 641'de Arapların eline geçmesiyle zahire sevkiyatı durmuş, limanın bu yüzden önemi azalsa da 12. yüzyıla kadar varlığını korumuştur.
2004 yılından itibaren Marmaray Tüneli'nin Avrupa yakasında yeryüzüne çıktığı yerde yapılan arkeolojik kurtarma çalışmalarında Neolitik, Helenistik, Roma ve Bizans İmparatorluğu dönemlerine ait pek çok arkeolojik kalıntı ve 37 gemi batığı bulundu.[2] Bu kazılarda ortaya çıkan Bizans dönemine ait 37 gemi batığı, Bizans İmparatorluğu'nun başkenti Konstantinopolis'in bir liman kenti olarak işlevini, bu dönemde kullanılan teknelerin yapım tekniklerini, limanın günlük yaşamına ışık tutacak gemicilik arkeolojisi adına çok önemli pek çok yeni bilgiye ulaşılmasını sağladı.[3][4]
Liman kalıntılarının sergileneceği bir ziyaret merkezi oluşturulması amacıyla İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Temmuz 2020'de mimarî tasarım yarışması başlattı.[5]
- ^ "Bayrampaşa (Lykos) Deresi Havzası ve Ağzındaki Yenikapı (Theodosius Limanı) Limanı Kıyı Alanındaki (Marmara Denizi) Değişim Süreçleri". 12 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2010.
- ^ Tunnel links continents, uncovers ancient history 13 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. CNN
- ^ Kızıltan, Zeynep (2013). "Önsöz". Gülbahar Baran Çelik (Ed.). Saklı Limandan Hikayeler : Yenikapı’nın Batıkları. İstanbul: İstanbul Arkeoloji Müzeleri Yayını. s. 3. ISBN 9789751736680.
- ^ Smith, Julian. "The Big Dig" Wired Magazine. Sept. 2007 10 Aralık 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi: pages 154–61.
- ^ "İBB'den Yenikapı'daki Theodosius Limanı için yarışma". Bianet. 20 Temmuz 2020. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2020.
✶ İlgili Yerler