Vigla Câmii; Midilli’nin merkezinde, Yalı Câmii’nin de bulunduğu sahil yolunda Yukarı / Kuzey Liman (Epano Skala) bölgesinde, Navmachias Ellis Caddesi üzerindedir. Bölge, Fâtih Sultan Mehmet’in adaya çıkıp karargâh kurduğu yer olarak bilinmektedir.

İlk inşâ târihini bilmediğimiz Vigla Câmii, 1867 depreminde harap olmuş, Sarımsaklı’dan getirilen taşlarla yeniden inşâ edilmiştir.

Halk arasında Göçmenler Kilisesi olarak bilinen câmi, 1923’teki mübâdeleden sonra Midilli Metropoliti Yakovos’un öncülüğünde 1928’de Aziz Nikolas (Agios Nikolaos) ismiyle kiliseye çevrilmiştir. Câminin kuzeybatı köşesinde bulunan minâresi 1929’da yıktırılıp, kuzeydoğu köşesine çan kulesi inşâ edilmiştir. Kıble cephesine, cepheden dışa taşacak şekilde apsis eklenmiş ve batı cephesinde papaz girişi için kapı açılmıştır.

Mimarî özellikleri Edremit Pazarlık Câmii ile çok benzeyen eserde, hat yazılarıyla süslenmiş bir kubbe bulunuyordu. Harim duvarlarının iç yüzeyi de hat levhalarıyla bezenmişti. Eserin mevcut hâlinde cephesi sıvalı olan bölümler, kiliseye çevrildikten sonra ilâve edilmiş mekânlardır. Vigla Câmii kiliseye çevrildikten sonra 1936, 1948 ve 1989 târihlerinde onarılarak bugünkü hâlini almıştır. Mevcut yapının uydu görüntüsünden, kuzeyden 143.440 açıyla kıble yönünde konumlandığı görülmektedir.[1]

Kaynak:

[1] Yılmaz, M. E. (2023). Kiliseye Çevrilen Türk Eserleri (pp. 1224-1235). YTB Yayınları. | Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (ytb.gov.tr)