Defterdar Camii
- Tür: Cami
- Tema: Mimar Sinan Yapıları, Restorasyondaki Yapılar
- Kültür: Osmanlı
- Yüzyıl: 16. yy
- Bölge: Türkiye, Marmara Bölgesi, İstanbul, Eyüpsultan, Nişanca (Eyüp)
Yapım yılı: 1541
Sinan’ın İstanbul’da yaptığı küçük ölçekli yapıların arasında Defterdar Mahmut Çelebi Camii, oranları ve ayrıntıları bakımından 16. yüzyıl geleneğinin iyi bir temsilcisidir. Yapının banisi Defterdar Mahmut Çelebi iki kez defterdarlık görevi üstlenmiştir. Ayrıca döneminin önemli hat sanatçılarından biridir. Caminin giriş kapısı üstündeki kitabenin kendisi tarafından yazıldığı söylenir. Ayrıca yapıldığı yıllarda alemin üstüne hat sanatını simgeleyen hokka ve kalem koydurtmuştur. 1546 yılında vefat eden Defterdar Mahmut Çelebi’nin açık türbesi caminin avlusundadır. Caminin üst örtüsü özgünlüğünü koruyamamıştır. 1766 depreminde yıkılan kubbenin yerine yapının üst örtüsü ahşap çatıyla kapatılmıştır.
 | |
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Defterdar, Eyüpsultan, İstanbul, Türkiye |
| Koordinatlar | 41°02′31″K 28°56′15″D / 41.04194°K 28.93750°D |
| İnanç | İslam |
| Durum | İbadete kapalı. Restore ediliyor. (Kasım 2023 itibarıyla) |
| Mimari | |
| Mimar(lar) | Mimar Sinan |
| Tamamlanma | 1542 |
| Özellikler | |
| Minare sayısı | 1 |
Defterdar Camii, ya da Defterdar Mahmut Efendi Camii, İstanbul'un Eyüpsultan ilçesinde bulunan, 1542 yılında Defterdar Nazlı Mahmut Efendi tarafından yaptırılmış olan bir Osmanlı camidir. Kasım 2023 itibarıyla ibadete kapalı olup restore edilmektedir.
Mimarı Mimar Sinan'dır. Mektebi, medresesi ve çeşmesi de aynı yılda yapılmış, fakat mektep ve medrese zamanımıza gelmemiştir. Çeşmesi giriş kapısının sağındadır. Mahmud Çelebi’nin 1546’daki vefatından sonra, caminin kıble tarafına onun için kubbeli bir açık türbe de inşa edilmiş. Türbe içerisinde Mahmut Çelebiye ait mezar taşı yakın zamanda yok olmuştur. Caminin kapısındaki 1541 tarihli manzum kitabe, caminin banisi Mahmud Çelebi’ye aittir.[1] Öteki camilerden farklı olarak Defterdar Camii'nin aleminde hokka ve divit de bulunmaktadır. 1997 yılındaki bir fırtına sırasında düşüp kırılan hokka ve divitin yerine 30 Mayıs 2007 tarihinde yenisi konulmuştur. Hat sanatıyla ilgilenip bu yolda devir açan Şeyh Hamdullah’dan altı cins yazıyı meşk eden Defterdar Mahmud Çelebi’nin hat sanatına olan sevgisinden dolayı bu hokka ve diviti minaredeki çift hilalinin üzerine koydurttuğu çeşitli kaynaklarda yer alır.[2]
- ^ Haskan, Mehmet Nermi. Eyüpsultan Tarihi, İstanbul, 2009
- ^ Derman, Uğur. Defterdar Nazlı Mahmut Çelebi Cami Minaresinde Kaybolan Hokka ve Kalem 28 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., kalemguzeli.org. Erişim Tarihi:16.10.2016
