Süreyya Sineması

Yapının mimari konsepti dönemin Avrupa mimarlık ve dekorasyon anlayışını yansıtır. 1924’te inşasına başlanan opera binasının fuayesi Paris Champs-Elysees Tiyatro’sundan, iç kısımlar ise Alman tiyatrolarından esinlenilerek tasarlanmıştır. Kadıköy’e opera binası yaptırma fikrini Süreyya Paşa Viyana’da 1900 yılında izlediği bir operadan almıştır. 1927 yılında 6 Mart günü açılışı yapılmıştır. Giriş dış cephesinde sağda oturur vaziyetteki kadın elinde lir tutmaktadır. Soldaki figürün sağ elinde tüy kalem, sol elinde ise kağıt bir rulo vardır. Kadın figürleri simetrik yerleştirilmiştir. Saçağın altında cephenin en üst sırasına operayı simgeleyen müzik enstrümanlarıyla kompoze edilmiş dört portre betimlenmiştir. Bu süsleme rölyefler heykeltraş İhsan Özsoy’un eserleridir. Yapının mimarı ise Keğam Kavafyan’dır. İç mekandaki rölyefler ile sağında ve solunda meşale tutan kadın heykelleri de İ. Özsoy’undur. Cephenin alt sırasında yer alan rölyeflerde antik dönem enstrümanlarını çalan çocuklar betimlenmiştir. Bu dört rölyeften flüt çalan çocuk rölyefinin sol alt köşesinde eski yazıyla ‘İhsan 1927’ imzası bulunmaktadır. Operanın yağlı boya tavan fresklerinin ve locaların üzerinde yer alan büyük boyutlu pano resimlerin tamamı ressam Naci Kalmukoğlu’na (Nikolai Kalmikoff) aittir. Sahnenin solundaki iki tanesi sanatçının imzasını taşımaktadır. Ayrıca sanatçının imzalı dört yağlıboya resmi de balo salonunun duvarlarında bulunmaktadır. Neoklasik üsluptaki eserler 2007 yılında yapıyla birlikte restore edilmişlerdir. Binanın içindeki Süreyya Paşa Büstü Fransız heykeltraş J. P. Legastelois’in 1929 yılında yaptığı eseri olup; ilk kadın opera sanatçılarından Suzan Lütfullah Büstü ise heykeltraş Ali Nijat Sirel’in 1932 tarihli eserleridir. Binanın önüne sol köşeye ise heykeltraş Neslihan Pala’nın 2008 yılında mermerden yaptığı 207×63 cm boyutlarındaki ‘Vodvil’ isimli eseri yerleştirilmştir.

Kaynak : Kadıköy Heykelleri, Kadıköy Belediyesi Yayınları

Ayrıntılı okuma için:
Kadiköy Belediyesi Kültür Merkezi
Süreyya Operası

Süreyya Operası

Süreyya Opereti Süreyya Sineması
Süreyya Opera House
Address	Gen. Asım Gündüz Cad. 29 34710 Kadıköy, Istanbul Turkey
Coordinates	40°59′17″N 29°01′43″E / 40.98805°N 29.02864°E / 40.98805; 29.02864
Owner	Darüşşafaka Association
Operator	Istanbul State Opera and Ballet
Type	Opera and ballet theatre, concert hall
Capacity	570
Current use	Opera house
Construction
Opened	March 6, 1927
Reopened	December 14, 2007
Rebuilt	2006–2007
Years active	1927–1930 theatre 1930–2005 movie theatre 2007–present opera house
Architect	Kegham Kavafyan
Tenants
Municipality of Kadıköy
Website
https://sureyyaoperasi.kadikoy.bel.tr/en/about-us

Süreyya Opera House, also called Süreyya Cultural Center (Turkish: Süreyya Operası or Süreyya Kültür Merkezi), is an opera hall located at Gen. Asım Gündüz Avenue No: 29, in the Bahariye quarter of the Kadıköy district in Istanbul, Turkey. The building was designed by Ottoman Armenian architect Kegham Kavafyan^[1] by the order of a Deputy for Istanbul, Süreyya İlmen. It was originally established in 1927 as the first musical theatre on the Anatolian part of Istanbul. However, due to the lack of appropriate facilities and equipment at the theatre, operettas weren't staged until 2007. The venue was rather used as a movie theatre until the building underwent a functional restoration and reopened as an opera house on December 14, 2007.^[2]

1. ^ Cengiz Çandar, Ermeniler olmasaydı, İstanbul İstanbul olur muydu?, Radikal, December 10, 2010.
2. ^ Cite error: The named reference a3 was invoked but never defined (see the help page).