Tece Kalesi, Tece Deresi’nin doğu kıyısında, Mersin’den Silifke’ye ulaşan sahil yolu üzerinde Mersin’in 19 km batısında yer alan Seymenli Mahallesi’nde yer almaktadır. Yapı, adını bulunduğu yerleşmeden almakta olup deniz seviyesinden 17 m yükseklikte kurulmuş bir garnizon kalesi biçiminde tanımlanmıştır. Kalenin Silifke – Mersin – Adana kıyı şeridi yanında, kıyı şeridini Fındıkpınar Kalesi’ne bağlayan ve akarsu geçen ancak terk edilmiş bir yolu koruma işlevi taşıdığı öne sürülmüştür (Hild ve Hellenkemper, 1990: 439; Edwards, 1987: 241; Buyruk, 2012: 35). Bu tür yapıların 4. yüzyıldan itibaren Romalılar tarafından inşa edildiği, yol ve kıyı şeridi boyunca bir günlük yolculuk uzaklığında inşa edilen mola yeri işlevi taşıyan askeri, sivil ve dini amaçlı kullanıldığı öne sürülmüştür (Gregory, 1995: 242- 247). Edwards tarafından yapının bölgede egemen barona ait bir konut ve garnizon amacıyla inşa edildiği öne sürülmüştür. Düşman saldırısı gibi tehlikeli durumlarda çevre sakinlerinin sığınabileceği bir yapı olduğu da düşünülmektedir (Edwards, 1987: 241). Kalenin stratejik konumu göz önünde bulundurularak yapının birden fazla işlev taşıdığı öne sürülebilir.

Kale, 1560 m2.lik bir alanı kaplamakta olup, kuzeydoğu-güneybatı ekseninde uzun dikdörtgene yakın bir plan şemasına sahiptir. Dikdörtgen planın dar kenarlarında kuzeydoğuda bir, güneybatıda iki yarım yuvarlak biçiminde dışa çıkıntı yapan köşe kuleleri bulunmaktadır. Kalenin özgün duvar yüksekliğinin 4-5 m olduğu varsayılmaktadır. Yapıda sur duvarları moloz taş ve küçük ölçekli kesme taştan inşa edilmiştir. Bölgede diğer kale yapılarında görülen bir özellik olarak duvarların iç bölümü moloz taş ve harç karışımıyla doldurulmuştur. Sur duvarlarının temelinde düzgün blok taşlar kullanılmıştır. Kalenin merkezine yakın bir bölümde üç katlı olduğu belirlenen başkule (donjon) yer almaktadır (Buyruk, 2012: 36). Edwards tarafından yapı dört katlı olarak tanımlanmıştır, ancak yapıya ait üçüncü katın üst örtüsü belirlenememiştir (Edwards, 1987: 243). Yapının cephesinde yer yer bosajlı taş örgü kullanılmıştır. Kale yapı topluluğu tek katlı bir konut kulesinden oluşmaktadır. Köşelerden çıkıntı yapan yarım daire burçlu, simetrik olarak düzenlenmiş dikdörtgen bir koruma duvarı bulunmaktadır. Dar kenarlarda, yarım kulelerin inşa edildiği öne sürülmüştür. Konut kulesinin yarısı özgün inşası tanımlanabilir bir biçimde korunmuştur. Zemin kat, dikdörtgen, yüksek, tonozlu, kemerli bir salon biçiminde olup sadece uçtaki pencerelerden gelen ışıkla aydınlatılmaktaydı. Aynı büyüklükteki ikinci kata erişim, günümüzde yıkılmış olan kuzey bölümden sağlanmaktaydı. Duvarın dış bölümü, kenarları yontulmuş kireçtaşından yapılmış düzgün bosajlı örgüyle, duvarın iç bölümü ise kesme taş bloklardan inşa edilmiştir. Yapı, 13. yüzyıla tarihlendirilmiştir (Hild ve Hellenkemper, 1990: 439-440).

Mersin’de Kale ve Gözetleme Kuleleri’nin Kültür Rotaları Kapsamında Değerlendirilmesi – Lale Yılmaz