Yakovalı Hasan Paşa Camii, Peçuy

Cami 16. yy’da yapılmıştır. Bu cami halen bir hastahanenin kilisesi olarak kullanılmaktadır. Macaristan’da kalan Türk eserlerinden hemen hemen hiç bozulmamış olan bu caminin minaresi de olduğu gibi durmaktadır. Evliya Çelebi şunları yazmaktadır: “Kubbesi mavi taştan kesilmiş olup kurşun levha kaplıdır. Sofasının etrafında Mevlevi dervişlerinin odaları vardır. Minaresi yüksek ve narindir.”

Kare olan plânlı, eski kapısı bozulmuş, kubbe altındaki stalaktit kemerler bu camide de vardır. Önceden çini kaplı olan minaresi 12 köşeli ve 2,5 metre çapında ve 35 metre yüksekliğindedir. Bu eski çinilerden birkaç tane el’an mevcuttur.^[1]

Osmanlının Macaristan’dan çekilmesiyle câmi talan edilmiştir. Ama halen duvarlarda zengin Türk mimârîsinin süsleme örneklerinden kesitler görmek mümkündür. Sonrasında câmiyi Hristiyan kilisesi olarak tadil etmişlerdir. Câmideki İslamî unsurların üzerini kapatarak görülmesi engellenmiş, 1703-1732 yılları arasında Peçuy piskoposu Nesselrode büyük kapsamlı değişiklik yapmış, o dönemde câminin güneydoğu cephesine bugünkü hastanenin giriş kısmını kurmuştur. Câminin 16. yüzyıldaki haline, giriş kısmı hariç, 1975’de yapılan restorasyonla dönülmüştür. Cami kiliseye dönüştürüldüğü dönemde zeminine bir haç kazınmıştır. Günümüzde müze olarak kullanılmaktadır.^[2]

Caminin önünde Tarihçi İbrahim Peçevî’nin (v. 1650) bir heykeli bulunmaktadır.

—–

[1] Arpad Radowszky, Macaristan’da Türk Anıtları, Arkitekt Dergisi, Sayı: 1962-01, 1962.

[2] Nazan Şahin, Yakovalı Hasan Paşa ve Peçuy’daki Külliyesi, Selçuk Üniversitesi Selçuklu Araştırmaları Dergisi, Sayı.11, 2019.

[3] Yılmaz, M. E. (2023). Kiliseye Çevrilen Türk Eserleri (pp. 544-563). YTB Yayınları. | Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (ytb.gov.tr)

✶ İlişkili Yerler

Yakovalı Hasan Paşa Medresesi, Peçuy

Medrese

Peçuy Mevlevîhânesi

Tekke

Peçuy Mevlevîhânesi Haziresi

Hazire-Mezarlık