Hacı Çıkrık Türbesi, Niksar
Atabey Şahinşah Türbesi, Hacı Çıkrık Medresesi olarak da bilinir.
- Tür: Medrese, Türbe
- Kültür: Anadolu Selçuklu
- Yüzyıl: 12. yy
- Bölge: Türkiye, Karadeniz Bölgesi, Tokat, Niksar
- Durum: Erişilebilir
Çöreğibüyük Tekkesi’nin doğusunda yolun alt kısmında bulunan türbedeki sandukanın güney yönündeki kitabeye göre Bedrüddin Atabek Ebu Mansur Şahinşah bin Arslan Doğmuş tarafından H. 578 M. 1182-83 yılında yaptırılmıştır.
Yapının mevcut kısmı doğu batı doğrultusunda ortada bir eyvan ve bunun iki yanındaki tonozla örtülü hücrelerden ibarettir. Türbe olarak bilinmekle yapının birlikte aslında bir medresedir. Ortadaki eyvan türbe olarak kullanılmıştır.
Türbenin kitabesi şöyledir:
“1- Emera bi-ʿimāreti hāẕe’t-türbeti’l-mübāraketi emı̇̄ri’l-isfehsālār
2 – El-ecelü’l-kebı̇̄r el-ʿālimı̇̄’l-‘adilı̇̄ Bedrü’d-Dı̇̄n Atābek Ebū Manṣūr
3- Şāhinşāh bin Arslān Toġmuş es-sulṭānı̇̄ fı̇̄ tārı̇̄ḫi s̠emān ve sebʿı̇̄ne ve ḫamsemiʾe (H.578/M.1182-1183)”
Çevirisi:
“Bu mübarek türbenin yapılmasını 578 senesinde Sultan Arslan Doğmuş oğlu adil ve alim ve şanı yüce büyük Emir, İsfehsâlâr[1] Bedreddin Atabek Ebu Mansur Şahinşah emretti.”[2] [3]
—–
1 İsfehsâlâr, Sipehsâlâr: Ortaçağ İslâm devletlerinde başkumandan hakkında kullanılan bir terim. İslam Ansiklopedisi
2 Halit Çal, Niksar’da Türk Eserleri, Kültür Bakanlığı Yayınları, 1989.
3 Transkripsiyon, hareke ve çeviri için Halit Çal’ın Niksar’da Türk Eserleri isimli kitabındaki metinler temel alınmış olup, transkripsiyon, hareke ve çeviride Engin Mutlu tarafından ekleme ve düzeltmeler yapılmıştır.