Konum tarife göre tahminidir.

Şiran’ın 21km kuzeybatısındaki Araköy’ün batısında Cevizlibağ veya Kayalık mevkii olarak adlandırılan düz ve kayalık bir alanda bulunmaktadır. İri boyutlu bir kayanın kuzey cephesi düzleştirilerek, cephenin ortasına denk gelecek şekilde bir mezar yerleştirilmiştir.Zeminden 60cm yükseklikte kuzey girişli, tek odalı ve iyi işçilikli bir mezardır. Mezara girişi sağlayan düzgün dikdörtgene yakın kapı içten düz, dıştan tek silmeyle çevrelenmiştir. 210cmx200cmx120cmölçülerinde kareye yakın tek odaya 90cmx105cm silmeli dış profilli 60cm x 78cm boyutlarında dromos sayılacak kısa bir kapıyla girilir.

Mezar tabanında kapıya yakın açılmış 80cm x 100cm x 40cm ölçülerinde dikdörtgen planlı bir çukur vardır.Çukurun etrafı 60cm x 70cm x 60cm boyutlarında üç sekiyle çevrilmiştir.Girişin solunda duvarın ortasına denk gelecek şekilde 47cm x 51cm x 20cm boyutlarında bir niş vardır. Kaya mezarı(Lev.3.b) ile ana kayaya işlenmiş olan bu kalıntıların çağdaşlığı ve aralarında organik bir bağın var olup olmadığı bilinmemektedir.Ancak yakın konumda olmalarından hareketle bunların ilişkili olduğu düşünülürse yaklaşık 200m2’lik bir kutsal alan oluşturulduğu ve böylece nişlerle mezarın dokunulmazlığı vurgulanmıştır. Araköy kaya mezarı kompleksi hem plan anlayışındaki benzerlikler hemde Satala lejyonuna olan yakınlığından dolayı Roma dönemine tarihlendirilmiştir.Fakat bölgede ileriki yıllarda yapılacak olan çalışmalar kaya mezarının tarihlendirilmesinde daha net sonuca ulaşılmasını sağlayacağı muhtemeldir.

ŞİRAN VE ÇEVRESİ HÖYÜK VE KAYA MEZARLARI, Betül Şenbak,YL Tezi