- Grup: Anıt Yapılar
- Tür: Anıt Mezar
- Bölge: Rusya, Moskova
| Nâzım Hikmet Ran | |
|---|---|
 | |
| Doğum |
Mehmet Nâzım[1] 15 Ocak 1902[2] Selanik, Selanik Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm |
3 Haziran 1963 (61 yaşında) Moskova, Rusya SFSC, SSCB |
| Defin yeri |
Novodeviçi Mezarlığı, Moskova 55°43′29″N 37°33′15″E / 55.724722°K 37.554167°D |
| Mahlas | Orhan Selim, Ahmet Oğuz, Mümtaz Osman, Ercüment Er |
| Takma ad | Güzel Yüzlü Şair · Mavi Gözlü Dev |
| Meslek | |
| Vatandaşlık |
Osmanlı (1902-1922) Türkiye (1922-1951)[3] Polonya (1951-)[4] Türkiye (2009-)[5] |
| Eğitim | Bahriye Mektebi (1915-1918) |
| Alma mater | Doğu Emekçileri Komünist Üniversitesi (1921-1924) |
| Dönem | Cumhuriyet Dönemi |
| Edebî akım | Toplumcu Gerçekçilik · Fütürizm |
| Evlilik |
Nüzhet Hanım (?-1924) Lena Yurçenko (1926-?) Piraye Altınoğlu (31 Ocak 1935-23 Mart 1951) Vera Tulyakova (1959-1963) |
| Partner |
Münevver Berk (1948-1951) Galina Grigoryevna (1952-1959) |
| Çocuklar |
Mehmet Nazım (Ran) (1951-2018) Memet Fuat (1926-2002) (üvey) |
| Akrabalar | Celile Hikmet (annesi) · Oktay Rifat (kuzeni) |
|
Etkilendikleri
| |
|
| |
| İmza |
 |
|
| |
Nâzım Hikmet Ran ya da Türkiye'den ayrıldıktan sonraki soyadı ile Nâzım Hikmet Borzecki (15 Ocak 1902; Selanik, Osmanlı İmparatorluğu - 3 Haziran 1963; Moskova, SSCB), Türk şair ve yazardır. Şiirleri elliden fazla dile çevrilmiş ve eserleri birçok ödül almıştır. Türkiye'de serbest nazımın ilk uygulayıcısı ve çağdaş Türk şiirinin en önemli isimlerindendir. Uluslararası bir üne ulaşmıştır ve dünyada 20. yüzyılın en gözde şairleri arasında gösterilmektedir.[6][7]
Komünist siyasi düşünceleri yüzünden defalarca tutuklanmış ve yetişkin yaşamının büyük bölümünü hapiste ya da sürgünde geçirmiş; Türkiye'de 11 ayrı davadan yargılanarak İstanbul, Ankara, Çankırı ve Bursa cezaevlerinde 12 yılı aşkın süre hapis yatmıştır.[7] 1951 yılında Türkiye'den ayrılması sonrasında Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığından çıkarılmış; bu karar ölümünden 46 yıl sonra, 5 Ocak 2009 tarihinde iptal edilmiştir.[7]
1963 yılında Moskova'da kalp krizinden hayatını kaybetmiştir. Mezarı Moskova'dadır.
- ^ "Rüzgara karşı yürüyen adam: Nâzım Hikmet". Anadolu Ajansı.
- ^ "YAŞAM ÖYKÜSÜ". Web sitesi. Nâzım Hikmet Kültür ve Sanat Vakfı. 6 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2014.
- ^ "3/13401 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı" (PDF). T.C. Resmî Gazete, 7885. 15 Ağustos 1951. 30 Aralık 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2016.
[...] Komünizmi yaymak maksadını güden neşriyatiyle Sovyet hükûmetinin verdiği hizmeti ifa etmekte olan mâruf komünist Nâzım Hikmet Ran'ın [...] Türk vatandaşlığından çıkarılması; [...] 1312 sayılı kanunun 10uncu maddesine göre, Bakanlar kurulunun 25/7/1951 tarihinde kararlaştırılmıştır.
- ^ "Nâzım Hikmet'in sözleri kitapları ve hayatı". Radikal.com.tr. 28 Nisan 2014. 30 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2016.
[...] Türkiye vatandaşlığından çıkarılmasının ardından, büyük dedesi Mustafa Celaleddin Paşa (Konstantin Borzecki)'nın memleketi olan Polonya'nın vatandaşlığına geçerek Borzecki soyadını aldı.
- ^ "2009/14540 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı". T.C. Resmî Gazete, 27106. 10 Ocak 2009. 18 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2016.
Nâzım Hikmet Ran'ın Türk vatandaşlığından çıkarılmasına ilişkin 25/7/1951 tarihli ve 3/13401 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının yürürlükten kaldırılması; [...] Bakanlar Kurulu'nca 5/1/2009 tarihinde kararlaştırılmıştır.
- ^ Ansiklopedi AnaBritannica, Cilt 16, Sf. 429
- ^ a b c "Nâzım'sız 47 yıl". 14 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2013.