Şar Kırık Kilise

Şar Komana ören yerinde Orta Çağın başlarına tarihlenebilen en önemli yapı olan “Kırık Kilise” aslen M.S. 4. Yüzyıl ortalarına tarihlenen bir geç antik devir mezar yapısı olup daha sonra tarihi tam belirlenemeyen bir dönemde haç biçimli bir kiliseye dönüştürülmüştür. Doğu ucundaki apsis yapının Geç Dönem’de kiliseye çevrildiğini ve isminin de buradan geldiğini göstermektedir. Kesme taştan dikdörtgen planlı olarak yapılmış anıt mezar kubbesine isabet eden yıldırım nedeniyle yıkılmıştır. “Kırık Kilise” adıyla bilinen yapının ilk yapım evresini oluşturan anıt mezarın 311’de Noricum eyaletinde (Bugün Avusturya) Praeses olarak görev yapan Roma Senatörü Aurelius Claudius Hermodoros adından dolayı M.S. 4. yy.’ın ortalarına tarihlenebileceği kitabesinden anlaşılmaktadır. Anıt mezardan tüm alt kısmı ve tonozlu mezar odası korunarak günümüzeulaşabilmiştir. üst katın cephesi de ilk yapıldığı dönemin özelliklerini korumaktadır. Yan duvarlar ise kiliseye çevrilme aşamasında tümüyle yenilenmişlerdir. Doğuya doğru uzanan duvarların giderek kaba bir şekilde işlendiği görülmektedir. Kuzey duvarına bir kapı eklenmiştir. Doğuda bulunan ve hem dıştan hem de içten yuvarlak olan Apsis ile önündeki koro kısmı devşirme malzemeden yapılmışlardır. Kiliseye giriş bir merdiven ve rampa üzerinden neflere yapılmaktaydı. Ana girişe yönelen kuzeydeki rampada Orta Çağ dönemi mezar taşlarının döşeme taşı olarak kullanıldıkları anlaşılmaktadır. Güneyde alt katta odalar ve bir merdiven vardır. Roma anıt mezarının üst katındaki üç bölümlü tonozu alan kazanmak için kırılarak açılmıştır.

Adana Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Bölge Kurulu’nun 01.08.2007 tarih ve 2996-25.09.2007 tarih ve 3078 sayılı kararları doğrultusunda restorasyon projeleri onaylanmış olup Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından 2014 yılı içerisinde restorasyonu tamamlanmıştır.

✶ İlişkili Yerler

Komana, Adana

Antik Kent, Ören Yeri