Esma Sultan Yalısı, Ortaköy
Baştımar Yalısı olarak da bilinir.
- Tür: Yalı, Köşk, Konak
- Tema: Balyan Ailesi Yapıları, Boğaziçi Yalıları, Restorasyondaki Yapılar
- Kültür: Osmanlı
- Yüzyıl: 19. yy
- Bölge: Türkiye, Marmara Bölgesi, İstanbul, Beşiktaş, Ortaköy (Beşiktaş)
Ortaköy’de, Büyük Mecidiye Camii’nin yanında bulunan yalı, 1873-1875 yılları arasında Sultan Abdülaziz’in kızı Esma Sultan için, Sarkis Balyan tarafından yapılmıştır. Neo-klasik üsluplu, dışı kârgir içi ahşap bağdadî teknikle yapılmış üç katlı sahilsaray, 1975 yılında geçirdiği yangın nedeniyle büyük hasar görmüştür.
Esma Sultan’ın vefatından sonra yalı, II. Abdülhamid Han’ın kız kardeşi Cemile Sultan’a, daha sonra Fatma Sultan’a geçmiştir. Cumhuriyet’in ilanından sonra, hanedan ailesi yurt dışına çıkarıldığı için yalı satılmıştır. Tütün deposu olarak kullanılırken, 1952 yılında Saffet Baştımar tarafından satın alındığı için Baştımar Yalısı olarak da bilinir.
Son sahibi Oğuz Gürel olan yalının bütün kalıntıları korunmuş, etrafı çiçeklendirilerek arkeoloji parkı havası verilmiş, ilk inşasından kalan iki katlı ahşap müştemilat binası restore edilmiş ve geleneksel Anadolu evi şeklinde döşenmiştir.
Bu sahilhane, koruma kararına giren Boğaziçi Rumeli Yakası’nın sonuncusu olan olup, Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu’nun 1971 yılında Boğaziçi sahil şeridinde bulunan yalılara dair almış olduğu kararında 173 sıra no ile tescil edilmiştir.11 Orhan Erdenen, Boğaziçi Sahilhaneleri, 2.C, İBB Kültür A.Ş, 2006.
| Esma Sultan Mansion | |
|---|---|
 | |
  | |
| General information | |
| Type | Brick Redevelopment: Brick, steel and glass |
| Location | Ortaköy, Istanbul, Turkey |
| Coordinates | 41°02′51″N 29°01′39″E / 41.047481°N 29.02745°E |
| Construction started | 1875 |
| Renovated | Redevelopment: 2001 |
| Governing body | The Marmara Collection |
| Dimensions | |
| Other dimensions | 31.5 m × 27 m (103 ft × 89 ft) |
| Technical details | |
| Floor count | 3 |
| Design and construction | |
| Architect(s) | Sarkis Balyan Redevelopment: Gökhan Avcıoğlu |
The Esma Sultan Mansion (Turkish: Esma Sultan Yalısı), a historical yalı located on the Bosphorus in the Ortaköy neighborhood of Istanbul, Turkey and named after its original owner Princess Esma Sultan, is used today as a cultural center after being redeveloped.
