Ali Ağa Mahallesi’nde Yağ Camisi’nin 150 metre kadar güneyinde yer alan ve asıl adı Hasan Kethüdâ Camii olan eserin ne zaman yapıldığı belli değildir. Halk arasında dolaşan bir rivayete göre Ramazanoğlu Pîrî Paşa’nın beylerbeyi olarak Adana dışında bulunduğu sırada, Ulucami’nin yapımına nezaret eden kethüdâsı Abdullah oğlu Hasan Ağa tarafından bu inşaattan arttırılan malzeme ile yaptırılmıştır. Bu rivayetin doğruluk derecesi bilinmemekle birlikte her iki eser arasında, harimin yan tarafında yer alan dikine mekânlardan başka kubbeleri örten oluklu kiremitler, çiniler ve mihraplarla minberlerdeki renkli taş işçiliği bakımından büyük benzerlikler bulunduğu dikkat çekmektedir. Bu benzerlikler ve Ulucami’nin tamamlanış tarihinin 1541, türbesindeki çini kaplamalı lahitlerden en yeni tarihlisinin de 1552 yılına ait olduğu dikkate alındığında XVI. yüzyılın ortalarında yapıldığı söylenebilir.

1814 ve 1946 yıllarında iki büyük tamir geçirdiği bilinmekte ve bu tamirler sırasında harimin iki yanındaki dikdörtgen mekânların değişikliğe uğradığı, avlunun üç tarafında bulunan revakların ise tamamen ortadan kaldırıldığı görülmektedir. İlk yapıdan günümüze ulaşan orijinal kısımlar harim, minare ve son cemaat yerinin bir bölümünden ibarettir.

Kaynak: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi

✶ Vikipedi - Düzenle
Hasan Kethüda Camii
Harita
Temel bilgiler
KonumAdana, Türkiye
Koordinatlar36°58′57″K 35°19′40″D / 36.98250°K 35.32778°D / 36.98250; 35.32778
İnançİslam
Mimari
Tamamlanma1558

Hasan Kethüda Camii(ya da Hasan Ağa Camii), Adana'nın merkezinde, Sarıyakup Mahallesi’nde bulunan 16. yüzyıl yapısı cami.

Adana’da Osmanlı klasik devir mimarisinin özelliklerini taşıyan tek eserdir. Yağ Camii'nin arka kısmındadır.[1]

Kitabesi yoktur; vakfiyesine göre 1558 yılında Ramazanoğlu Beyi Pirî Paşanın döneminde "Abdullah Hasan Ağa" adlı biri tarafından yaptırılmıştır. Tek şerefeli minaresi ise 1730 yılında yapılmıştır.

Halk arasında yapının banisi Hasan Ağa’nın Ulu Cami inşaatında görevli olduğu ve Ulu Cami inşaatından kalan malzemeler ile bu camiyi yaptırdığı; bunu öğrenen Piri Paşa'nın onu katlederek cami avlusuna gömdürdüğü söylenir.[1][2] Caminin planlarının Mimar Sinan’a ait olduğu söylentisi günümüze kadar gelmiştir; ancak bu konuda kesin bir bilgi yoktur.[2]

Caminin harim kısmı sekizgen biçiminde yüksek kasnaklı bir kubbe ile örtülüdür.[3] Revaklı bir avlusu, üç sivri kemerle birbirinden ayrılmış üç bölümden oluşan, üzeri kubbe ile örtülü son cemaat yeri vardır. Kuzey duvara bitişik mahfilin tamamı ahşaptır ve dönemin ahşap işçiliğini yansıtır.[1] Mermer minberin süslemesinde üç ayrı renk mermer kullanılmıştır.[3]

Cami,1813 ve 1946 yılında büyük bir onarım görmüştür. 1998 depreminde hasar gören cami, 1998-2004 yılları arasında onarılarak 2004 yılında ibadete açıldı.[2]

  1. ^ a b c "Türkiye'de Vakıf Abideleri ve Eski Eserler" (PDF). Vakıflar Genel Müdürüğü. 1983. 16 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Şubat 2024. 
  2. ^ a b c "Adana- Hasan Ağa Cami". Artuklu Mimarlık sitesi. 26 Aralık 2023. 4 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2024. 
  3. ^ a b Kırkıl, Tolga (2008). "Adana Kent Merkezinde Cami Mimarisinin Geçmişten Günümüze Gelişimi" (PDF). Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü yüksek lisans tezi. 12 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Şubat 2024. 

✶ İlgili Yerler