Typallia

Typalia Antik Kenti Antalya merkeze 27 km mesefade Çitdibi Köyü Karabel mevkiinde yer alan bir Likya kentidir. Antik kent “Lykia” ve “Pisidia” arasındaki sınırda yer aldığından, hangi birliğe ait olduğu konusunda arkeologlar arasında tartışmalı bir şehirdir. Kitanaora’dan başlayan ve Kosara üzerinden Trebenda’ya doğru devam eden Antik Roma Yolu üzerinde yer almaktadır.

MÖ 500 – MS 300 arasında üç dönem (Helen Öncesi, Helen ve Roma) varlığını sürdüren ve üç Pisidia şehri olan Trebenda, Typallia ve Onobara ile birlikte Termessos ile siyasi birlik oluşturan kent, bir garnizon yerleşkesidir. 1994 yılında Patara’da bulunan ve MÖ 41-51 yılları arasında Likya bölgesinin yol sistemini de gösteren “Stadiasmus Patarensis” (SP) adlı Roma devlet kaydında, Typillia Antik Kenti’nin adının geçmesi, kentle ilgili en önemli belgelerden biridir.

Typallia Antik Kenti’nin adının geçtiği ikinci önemli belge ise St. Mitchell tarafından Bayat Köyü’nde yapılan survey sırasında Termessos ve Isında antik kentleri arasında bulunmuş, İÖ 30 yıllarına tarihlenen bir yazıttır. Yazıttın Typallia Komutanı Trokandas için Termessos şehrinin verdiği onur belgesi olduğu anlaşılmaktadır.  Yazıtta Termessos şehriyle siyasi bir birlik oluşturan Typallia şehir devletinin,  Galatlarla Sandaliotlar  (Sandalion halkı) arasındaki savaşta destek sağlamak için askeri birlikler gönderdiği ve başta Trokandas olmak üzere, savaşa katılan Typallialıların bu çalışmaları sırasında büyük yararlılıklar gösterdikleri anlaşılmaktadır. İbaresi yer almaktadır.

Konumu itibariyle kartal yuvasını andıran muhteşem bir manzaraya sahiptir. İlk başlatılan periyodik yüzeysel araştırmalarda dekoratif semerdam biçimli sarkofajlar, hamam yapısı, çok sayıda çiftlik evi, zeytinyağı işlikleri, tarım alanları, kireç taşından yapılmış mezarlar, bazı sur kalıntılarına rastlanmış, kentte herhangi bir arkeoloji kazı yapılmamıştır.