Beyhan Sultan Türbesi, Üsküp

Sultan Murad Camii avlusu içinde caminin güneybatı köşesinde yer almaktadır. Beyhan Sultan, Bikiy Han ve Beyhan Baba isimleriyle adlandırılan türbenin girift sülüs hatla yazılmış dört beyitlik kitâbesinin tarih beytinden 964 (1557) yılında inşa edildiği anlaşılmaktadır. Beyhan Sultan’ın kimliği konusunda farklı görüşler vardır. Yahya Kemal onun II. Bayezid’in kızı olduğunu söyler. G. Elezović’e göre ise (Glasnik Skopskog, s. 189), Kanûnî Sultan Süleyman’ın kızıdır. Dušanka Bojanić-Lukač, Beyhan Sultan’ın Yavuz Sultan Selim’in kızı olduğunu belirtir (Kumbaradži-Bogoević, Osmanliski, s. 24). Çağatay Uluçay da Beyhan Sultan adını Yavuz Sultan Selim’in kızları arasında zikreder. Başbakanlık Arşivi 949 (1542) tarihli İcmal Defteri’nde (nr. 217) Beyhan Sultan’ın Üsküp Nerezi köyünden zeâmet gelirleri olduğu belirtilmektedir (a.g.e., s. 24, dipnot 25). Türbe kare planlı, kübik gövdeli, içten ve dıştan sekizgen kasnak üzerine oturan kubbeli bir yapıdır. Oturtmalığı ve kriptası bulunmayan türbe bir sıra düzgün kesme taşla iki sıra tuğladan almaşık tarzda duvar örgüsüne sahiptir. Türbenin doğu cephesi hariç diğer cephelerinde iki alt, bir üst pencere açıklığı yer almakta, doğu cephesinde iki alt pencere arasında bir kapı ve her iki yanında iki alt ve bir üst göz pencere bulunmaktadır. Alt sıra pencereler sağır sivri kemerli ve düz lentoludur. Üst pencereler daire şeklindedir. Giriş kapısı basık kemerlidir. Girişin ön kısmında sıra halinde lahitli üç, arka kısmında mermerden sanduka şeklinde iki mezar vardır. Birinin baş taşı kavuklu, diğerinin düz levhalıdır. Bu mezarlardan biri Beyhan Sultan’a ait olmalıdır. Türbe 1966-1977 yılları arasında restorasyon geçirmiştir.

Kaynak:

[1] Sultan Murad Külliyesi | TDV İslam Ansiklopedisi (islamansiklopedisi.org.tr)