Kars Rus Abidesi

Kars’ta Rus Çarlığı tarafından alınışının 25. yılı nedeniyle 1902’de yaptırılmak istenen anıt bir yarışma sonucunda belirlenmiş ve Boris Mikhesin tarafından yapılan heykelle beraber 6 Kasım 1909 yılında açılmıştır.

Anıtta elinde Rus bayrağı ile bir kayaya tırmanan asker figürü, kayanın altında ise Osmanlı sancağını parçalayan bir kartal figürü bulunmaktadır. Dörtgen planlı kaidesinin köşelerinde ise Osmanlı Devleti’nden ele geçirilen toplar ve bu yüzlerinde Rus generallerinden İ. F. Paskeviç Erivansky, N. N. Muravyev, Kont M. T. Loris Melikof ve Kasfkasya Genel Valisi Grandük Mihail Nikolayeviç’in portlereli bulunmaktadır. Etrafı bariyerlerle çevrili olan anıtın etrafında da dik olarak yerleştirilmiş Osmanlı topları yerleştirilmiştir.

Kars’ın 25 Nisan 1918’de geri alınmasının ardından yıkıldığı düşünülmektedir. Kazım Karabekir’in Doğu’nun Kurtuluşu kitabında anıtın yıkılmadan Rus ögelerinin yok edilip değiştirilerek muhafazasını mümkün gördüğü ancak Şevki Paşa’nın anıtın dinamitle havaya uçurulmasını söylediği ifade edilmiştir.

Parçalanan anıttaki heykel, madalyonlar ve bazı küçük parçalar önce İstanbul’daki müzede sergilenmiş, günümüzde ise Harbiye Askeri Müzesi’nde bulunmaktadır.¹

Kaynak:

1. Gülşen Arslanboğa. (2018). “Kars’taki Rus Neferi Askerî Müze’de yatıyor!”. #tarih Dergi. ↩︎

✶ İlişkili Yerler

Fethiye Camii, Kars

Cami, Kilise ve Manastır