Yaka Kale, Mersin ve Tarsus arasındaki stratejik kıyı güzergâhının kuzey kanadında korunaklı bir garnizon olarak tanımlanmıştır. Yapının kitabesi bulunmamakta, bu nedenle özgün adı bilinmemektedir. Yaka Köy veya Godebes, günümüzdeki adıyla Güdübeş Kalesi, Tarsus – Mersin arasındaki yol üzerinde Tarsus’un 15 km güneyinde, Zephyrion’un 13 km kuzeyinde yer almaktadır. Sur kalıntıları, yaklaşık 10 metre yükseklikte bir tepe (höyük) üzerindedir. Alanın doğusunda birbirinden farklı mimari özellikler taşıyan üç adet kule yer almaktadır. Kuzeybatı köşesinde ise iki bağımsız duvar kalıntısı bulunmaktadır. Kalenin birbirinden ayrı mimari görünümüne karşın zeminin dörtgen planlı olduğu anlaşılmaktadır. Yapı, yaklaşık 1100 m2 iç alana sahip bir dikdörtgen biçiminde düzenlenmiştir. Doğu yönünde üç farklı kulenin duvar kalıntıları bulunmaktadır. Kuzeybatıda, bir köşe kuleye çarpan, genişliği 3,10 metreye kadar ulaşan masif bir duvar tespit edilmiştir. Yapının Geç Ortaçağ ve Osmanlı olmak üzere iki inşa dönemine sahip olabileceği öne sürülmüştür. Ancak yapının Haçlılar tarafından inşa edildiği varsayımı, Hild ve Hellenkemper tarafından kabul görmemiştir. Kaleye ait blok taş malzemenin çoğu, 19. yüzyılda Mersin’de yeni yapıların inşasında devşirme malzeme olarak kullanılmıştır (Hild ve Hellenkemper, 1990: 458; Ünal ve Girginer, 2007: 531; Edwards, 1987: 265).

Evliya Çelebi tarafından Gökçeli kazasında Gödibiz adıyla kaydedilen yapı, mâmur bir kale olarak tanımlanmıştır (Evliya Çelebi, 2010: 353). Ancak kale, günümüze harap durumda ulaşabilmiştir. Güzergâh: Çandır-Sinap-Gözne-Belenkeşlik kalelerini bulunduğu yol, batısında Aslanköy-Evciler- Hisar-Gediği’nin bulunduğu yol ile güneyde birleşerek Tırmıl’a ulaşmaktadır.

Mersin’de Kale ve Gözetleme Kuleleri’nin Kültür Rotaları Kapsamında Değerlendirilmesi – Lale Yılmaz