Eşrefoğlu Camii, Beyşehir

Anadolu’daki en önemli ahşap camilerin başında Selçuklu Dönemi eserlerinden olan Konya Beyşehir’de bulunan Eşrefoğlu Camii gelmektedir. Beyşehir Gölü’nün kıyısında ve göle 100 metre mesafedeki cami, Anadolu ahşap camilerinin en nadide örneği kabul ediliyor.

Selçuklu hizmetinde bir uç beyi olarak görev yaparken, daha sonra Beyşehir bölgesinde Eşrefoğlu Beyliği’ni kuran Eşrefoğlu Süleyman Bey tarafından 1299 yılında yaptırılan cami, Semerkant, Buhara gibi eski Türkistan şehirlerinde yer alan ağaç direkli camilerin Anadolu’daki en güzel örneklerindendir. Anadolu’daki ahşap direkli camilerin en büyüğü ve orijinali olan camide, kuzey-güney doğrultusunda uzanan harim kısmı, mihrap duvarına dik 7 sahın oluşturacak şekilde düzenlenmiştir. Eşrefoğlu Camii, kırktan fazla ahşap sütun üzerinde yükselir. Bu direklerin inşa edilmeden önce 6 ay suda bekletildiği rivayet edilmektedir.

Caminin damındaki karlar çatının ortasındaki boşluktan ortada bulunan havuza atılmış ve yakılan sobalardan ötürü ahşap sütunların çatlayıp kurumasını nemlendirerek engellemiştir. Ancak 1965 yılında karlığın üzeri camla kapatılmış, kar havuzu boş bir şekilde cami ortasında durmaktadır. 6 metre yüksekliğinde, çini mozaik ile kaplı görkemli bir mihraba sahiptir. Anıtsal bir taç kapısı bulunan caminin minberi tamamen ceviz ağacından, oymalı ve çatmalı tutkalsız yapılmıştır. Minber güzel bir düzgünlük ve incelikte tasarlanarak, geometrik şekiller ve bitkisel bezemelerle dekore edilmiştir. Caminin tavanı renkli kalem işi süslemelere sahiptir. Özellikle konsollardaki kökboyalı motifler dikkat çekicidir.

Selçuklu Dönemi taş ve ahşap işçiliğinin muhteşem örneklerini yansıtan Eşrefoğlu Camii, UNESCO tarafından 2012 yılında Dünya Miras Aday Listesi’ne alınmıştır.^[1]

—–

¹ Hüseyin TUNÇAY – Ercan YAVUZ, Gelenekten Geleceğe Ahşap Camiler, T.C. Vakıflar Genel Müdürlüğü, 2023.