Akalissus
Akalissos, Acalissus olarak da bilinir.
- Tür: Antik Kent, Ören Yeri
- Kültür: Antik Yunan, Likya
- Yüzyıl: 9. yy, MÖ 9. yy
- Bölge: Türkiye, Akdeniz Bölgesi, Antalya, Kumluca
- Durum: Erişilebilir
Akalissos Atik Yerleşimi, Kumluca İlçesi’ne 30 km uzaklıkta, Karacaören Mahallesi’nin Asarderesi/ Gavuristanlık Mevkiinde Idebessos’a 2 km mesafededir. MS VI. yüzyılda yaşamış olan Byzantionlu Stephanos ve Hierokles, Akalissos’un bir Lykia kenti olduğunu aktarırlar. Lykia Birliği’ne üye olan Akalissos kenti, Roma İmparatorluk Dönemi’nde komşuları Idebessos ve Kormos ile bir sympoliteia (siyasi birlik) oluşturmuştur.
Akalissos, MS 141 yılında vuku bulan ve neredeyse tüm Lykia’yı yerle bir eden büyük depremde büyük zarar görmüştür. Rhodiapolis Anti Kenti vatandaşlarından ve Lykia’nın en zengin kişilerinden biri olan Opramoas, bu depremin ardından yaralarını sarması için kente 3.000 dinar (denaria) yardımda bulunmuştur. Akalissos’ta bulunan, Commodus zamanına ait bir yazıttan kentin neokhoros (tapınak bekçisi) unvanını aldığı öğrenilmektedir. Kent, Gordianus III ve eşi Tranquillina (MS 242-244) zamanında diğer Lykia kentleri gibi sikke basmıştır. Piskoposluk listelerinde ise IX. yüzyıla kadar Myra Metropolitliği’ne bağlı piskoposluk merkezi olarak gösterilmektedir. Akalissoslu piskopos Eudoxius MS 458 yılında İmparator I. Leon’a yazdığı mektupta yerleşimin adı Akalissenus olarak geçer. Kentin ismi ilk kez bir lahitte Spratt ve Forbes tarafından “Akalissos” olarak okunur.
Antik Akalissos kentinden günümüze sadece sur parçaları, Bizans devrine ait iki kilise kalıntısı dışında, lahitler ve birkaç kaya mezardan başka kalıntı ulaşmamıştır. Üçgen alınlıklı ve sade cephe girişlerine sahip lahitler, klasik Likya lâhitlerinden farklı bir görünümdedir.
Kaynakça:
- Cevdet Bayburtluoğlu, Lykia, İstanbul, 2004, 152.
- Nevzat Çevik, Lykia Kitabı, İstanbul, 2015, 443-444.
- Antalya İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü – Akalissos