23 Şubat 1914 târihli bir arşiv belgesinde, Midilli’de Balkan Savaşı sırasında Yunanlılar tarafından Müslümanların çok vahşi bir şekilde katledildiği, adadaki câmi ve mescitlere de saldırılıp yakıldığı veya bunların kiliseye çevrildiği bildirilmektedir. Ada merkezinin 28 km kuzeyinde yer alan Balçık köyünde, câmi, iki gözlü târihî bir çeşme ve hamam bulunmaktadır. VGMA’daki 613 numaralı evkâf tasfiye defterinde, Balçık Karyesi Câmii adıyla kayıtlıdır, ayrıca 2383 numaralı defterde hurûfat kaydı da bulunmaktadır. Deftere göre câmi, 120 m2 alana sahip olup 3.000 Türk altın lirası bedelle tasfiye edilmiştir. Köy halkının nüfus mübâdelesiyle Ayvalık’a göç etmesi sonrasında 1924’te Balçık Köyü Câmii, Agios Georgios adıyla kiliseye dönüştürülmüştür. Kiliseye dönüştürme sırasında câminin kuzeyine bir mekân eklenmiş, batı cepheye giriş kapısı açılmıştır. Bu cephenin önüne 3 kemerli bir sundurma ile çatıya çan ilâve edilmiştir. Eserin doğu cephesine yarım daire formlu apsis eklenerek tüm cephelerin aslî mimarîsi değiştirilmiştir. Kuzey cephedeki üst pencere dıştan örülerek kapatılmış ve tuğla ile haç formu oluşturulmuştur. İlk halinde, dıştan yaklaşık 11×11 metre ölçülerinde kare plana sahip câmi, taş ve tuğla duvarla yöre mimarîsinde inşâ edilmiştir.[1]

Kaynak:

[1] Yılmaz, M. E. (2023). Kiliseye Çevrilen Türk Eserleri (pp. 1182-1189). YTB Yayınları. | Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (ytb.gov.tr)

✶ Kaynaklar