Dev Ali Kümbeti

Dev Ali Kümbeti’nin kitabesindeki tarih kısmı kesin olarak okunamadığından, yapı hakkında herhangi bir tarih vermek imkânsızdır. Kümbet üzerinde çalışma yapan birçok sanat tarihçisi yapıyı 13. yüzyılın son çeyreğine tarihlendirmektedir. Fakat bölgede aynı dönemlerde inşa edilmiş Hızır İlyas (1252) ve Seyyid Şerif kümbetleri (1295-96) bulunmaktadır. Bu kümbetler gerek mimari plan gerekse tezyinatları açısından Dev Ali Kümbeti’nden daha farklı bir tarzda inşa edilmişlerdir. Dev Ali Kümbeti ise daha çok ilk dönem Anadolu Türk mimarisinde inşa edilen tipik Selçuklu mezar yapılarını andırmaktadır. Dev Ali Kümbeti, Kayseri’deki Hasbek (1184-85) ve Sahabiye Mahallesi’ndeki II numaralı (12. yüzyıl sonları) Selçuklu emir kümbetleriyle; mumyalık katında bulunan tonozun köşelerindeki dört adet eğik mazgal pencere, ışıklık, üst kat girişi, kitabenin kapı üzerinde mermere değil de kapı sövelerine yazılmış olması ve külah satıhlarındaki zıhlı bezemeler bakımından benzeşmektedir. Aynı zamanda Dev Ali Kümbeti, cephe düzenlemesi bakımından da Kayseri Han Camii Kümbeti’yle (1188-1189) büyük bir benzerlik göstermektedir. Bu benzerliklerden dolayı Dev Ali Kümbeti’nin 12. yüzyıl sonları ile 13. yüzyıl başlarında inşa edilmiş olabileceği kuvvetle muhtemeldir.¹

1. Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri, Sayfa 957 ↩︎