Karkamış
Kargamış, Karkemiš, Carchemish, Europos, olarak da bilinir.
- Tür: Antik Kent, Ören Yeri
- Kültür: Ahameniş, Antik Mısır, Asur, Babil, Hitit, Makedon, Mitanni, Roma, Seleukos
- Yüzyıl: MÖ 11. yy, MÖ 14. yy, MÖ 17. yy, MÖ 18. yy, MÖ 7. yy, MÖ 9. yy
- Bölge: Türkiye, Güneydoğu Anadolu Bölgesi, Gaziantep, Karkamış
- Durum: Toprak Altında
𒋼𒀀𒅗𒈩 Kargamiş | |
 Şehir planı | |
| Konum | Karkamış, Gaziantep, Türkiye |
|---|---|
| Bölge | Mezopotamya |
| Koordinatlar | 36°49′47″K 38°00′54″D / 36.82972°K 38.01500°D |
| Tür | Yerleşim |
| Tarihçe | |
| Kuruluş | MÖ 6000 - MÖ 1. binyıl arası |
| Terk ediliş | MÖ 12. yüzyıl başı |
| Devir(ler) | Cilalı Taş Devri, Bakır Çağı |
| İlgili kişi(ler) | Aplahanda, I. Şamşi-Ahad, Hammurabi |
| Olay(lar) | Karkamış Muharebesi |
| Sit ayrıntıları | |
| Kazı tarihleri | 1699, 1876, 1878-1881, 2011 |
| Arkeologlar | George Smith, Patrick Henderson |
| Durum | Harap |
| Mülkiyet | Devlet arazisi |
| Kamusal erişim | Açık |
Karkamış (Hititçe: Kargamiş, Mısırca: Karkameşa, Grekçe: Εὔρωπος, Latince: Europus), geçmişi Erken Bakır Çağına dek uzanan ve günümüzde Türkiye ile Suriye topraklarında yer alan antik kent.[1] Hitit ve Asur İmparatorluğu dönemlerinde önemli bir şehir olan Karkamış, Roma döneminden sonra önemini kaybetmeye başlamıştır.
En eski yazılı bilgilerine ancak Aplahanda'nın krallığı döneminde rastlanılan Karkamış'ın bu dönemlerde vasal bir krallık olduğu ve halkının ticaret yaptığı saptanmıştır.[2] Aplahanda'nın oğlu Yahdul-Lim'in ölümünün ardından gelen üç yüzyıllık dönem hakkında bir bilginin bulunmadığı antik kent sırasıyla Mitanni, Mısır, Hitit, Asur, Yeni Babil, Ahameniş, Makedon, Seleukos ve Roma hakimiyeti altına girmiştir. En parlak dönemini Geç Hititler döneminde yaşayan Karkamış Orta Çağdan sonra tamamen terk edilmiştir.[3]
Rakımı 370 metre olan örenyerin Türkiye topraklarında kalan kısmının tescil tarihi 28 Ağustos 1986'dır.[4] 1699 yılında keşfedilen[5] antik kent 1910'larda Britanya Müzesi tarafından birçok kez kazılmıştır.[6] Türkiye Cumhuriyeti'nin ilanının ardından askerî yasak bölge haline getirilen Karkamış'ın tekrar kazılması ancak 2011 yılında mümkün olmuştur.[7] Son kazı çalışması ise 2012 yılında yapılmıştır.[8] Suriye tarafında yer alan dışkentte ise 2006 ve 2010 yıllarında bir dizi kazı gerçekleştirilmiştir.[9] Günümüzde Suriye İç Savaşı nedeniyle Suriye kısmında arkeolojik çalışma yapılmamaktadır.
Babilliler ile Mısırlılar arasında geçen Karkamış Muharebesi'nin yaşandığı bölgeden Kitâb-ı Mukaddes'te de bahsedilmektedir.[10]
- ^ "Karkamış Antik Kenti Kamuoyuna Tanıtıldı". haberler.com. 9 Ekim 2012. 23 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2013.
- ^ "Carchemish ancient city, Syria" (İngilizce). academic.ru. 13 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2013.
- ^ Bryce, Trevor (2005). The Kingdom of the Hittites (İngilizce). Oxford University Press. ss. 380-384.
- ^ "Karkamış". tayproject.org. 3 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2013.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;tezisimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ "Gaziantep / Zincirli Höyük". zaman.com.tr. 1 Temmuz 2007. 4 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2013.
- ^ "KarKemish: Attività della Missione Archeologica congiunta turco-italiana" (PDF) (İtalyanca). unibo.it. 22 Ekim 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2013.
- ^ "Karkamış, Gaziantep'i dünya gündemine taşıdı". gaziantepsabah.com. 17 Ocak 2013. 2 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2013.
- ^ "Land of Carchemish (Syria) Project" (İngilizce). dur.ac.uk. 4 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2013.
- ^ "Yeşaya 10:9". scripturetext.com. 28 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2013.
✶ İlgili Yerler