Kemaliye ilçesi, tarihsel süreçte İpek ve Kervan yolları üzerinde bulunan kendisine özgü kent dokusu, mimarisi ve özgün evleri ile öne çıkıyor.

Doğayı yapılaşmada temel unsur olarak gören bir anlayışla topografyaya oturan yerleşim, Fırat Nehri’nden itibaren yükselen üç ana sekiden oluşuyor. Fırat Nehri, kentsel mekân kurgusunu ve mimariyi etkilemiş; yerleşim birimleri bu etkiye göre oluşturulmuş ve tasarlanmış durumda.

Kemaliye yerleşim bütününün ayrılmaz bir parçası olan ve tüm uzunluğu ile yaklaşık 35 kilometre olan Karanlık Kanyon da nehir tabanı ile vadi kenarı arasındaki kot farkı bin metreye kadar ulaşıyor.

Bu haliyle Karanlık Kanyon dünyadaki ilk beş derin kanyon arasında yer alıyor.

Karanlık Kanyon, gerek jeolojik yapısıyla, gerekse sert kayaların içinden oyularak inşa edilmiş “Taş Yol” u ile istisnai bir doğal güzelliğe ve estetik öneme sahip.7 kilometre uzunluğundaki Taş Yol, 400-500 metre yüksekliğe sahip büyüklü küçüklü 38 tünelden oluşuyor ve dünyadaki “Tehlikeli Yollar” kategorisinde bulunuyor.

Kemaliye yerleşim merkezine 4-5 kilometre uzaklıktaki Dilli Vadisi’nde de eski Türk izlerine rastlanıyor.

Dilli Vadisi içerisinde yer alan petroğlifler ve damgalar üzerinde yapılan çalışmalar sonucu elde edilen veriler Türk kültür tarihi açısından önemli bilgiler içeriyor.