Memi Paşa Hamamı Kalıntıları, Peçuy

Peç şehir sınırları içerisinde en uzun süre ayakta kalmayı başarmış olan hamam, Memi Paşa Hamamı’dır. Evliya Çelebi’nin anlattığına göre, Memi Paşa kim olduğu tam olarak bilinmemekle birlikte, üst rütbeli bir paşadır. Bir kilise içerisindeki 50 kadar müslüman çocuğun esir tutulduğunu öğrendikten sonra askerleriyle kiliseye baskın yaparak çocukları kurtarmıştır. Ardından çocukların esir tutulduğu bu kiliseyi camiye çevirmiştir. Memi Paşa Hamamı da bu camiinin yanında yine imaret sistemine uygun olarak bir medrese ile birlikte inşa edilmiştir. Günümüzde bahsi geçen medrese yıkılmış, camii ise tekrar kiliseye çevrilip kullanıma açılmıştır.

Memi Paşa Hamamı günümüze tam anlamıyla ulaşamamıştır. 1880 yılında tamamen yıkılan yapı, 1960 yılında gerçekleştirilen bir kazı çalışmasıyla yeniden gün yüzüne çıkarılmıştır. Eski şehir planlarından çifte hamam olduğu anlaşılan Memi Paşa Hamamı için yapılan kazılarda hamamın yalnızca tek tarafına ulaşılmıştır. Yapının diğer yarısı üzerinde banka binası bulunması nedeniyle herhangi bir kazı çalışması yapılamamıştır. Herhangi bir üst örtüsü bulunmayan hamam yapısı, açık bir müze olarak değerlendirilmiş ve gerekli koruma çalışmaları yapıldıktan sonra sergiye açılmıştır. Harabenin içerisinde hamamın göbek taşı, bazı kurnalar ve soyunmalık platformları halen görülebilmektedir.¹

—–

¹ Tansu Doğan, Macaristan Budin ve Peç Şehirlerinde Bulunan Osmanlı Hamamları ve Korunma Durumları, Journal of Arts, c.4, 2021.