Lefkoşa Mevlevihanesi
Lefkoşa Mevlevi Tekke Müzesi olarak da bilinir.
- Tür: Tekke
- Tema: Mevlevihaneler
- Kültür: Osmanlı
- Bölge: Kıbrıs, Lefkoşa
| Lefkoşa Mevlevihanesi | |
|---|---|
 | |
| Açılış | 17 Aralık 2002 |
| Konum | Girne Kapısı, Lefkoşa, Kıbrıs |
| Koordinatlar | 35°10′50″K 33°21′43″D / 35.18056°K 33.36194°D |
| Tür | Mevlevi Kültürü müzesi |
| Koleksiyon boyutu | Mevlevi giysileri, Mevlevi müzik aletleri, halılar, şerri mahkeme sicilleri, fermanlar, beratlar |
Lefkoşa Mevlevihanesi veya Mevlevi Tekkesi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin başkenti Kuzey Lefkoşa'da 1593 yılında Kıbrıs fatihlerinden Arap Ahmet Paşa tarafından kurulan mevlevihanedir. Semahane ve türbe kısmı günümüze kadar gelebilmiştir ve Mevlevi-Tekke Kültürü müzesi olarak kullanılmaktadır. Girne Kapısı yakınlarındaki Mevlevihane, Kıbrıs'ın Osmanlı döneminde en önemli yapılarından birisidir.[1] Tarihi boyunca gemi ile hacca gidenlerin uğrak yeri olan mevlevihane, yetiştirdiği insanlar ve verdiği hizmetlerle Kıbrıs Türk tarihinin önemli kurumlardan birisi olmuştur.[2] Dânişî ve İlmî mahlaslarıyla şiirleri olan Dânişî Ali Dede, Siyahi Mustafa Dede, Hızır Handi Dede, Siyahi Mustafa Dede'nin oğlu Arif Dede, Sadri Dede, Danişi Ali Dede'nin oğlu Muhammed Mukim Dede, Talib Dede, Nesib Dede, Müneccimbaşı Ahmed Dede, Derviş Lebib Lefkoşa Mevlevihanesi'nde yetişmiş şairler arasındadır.[3] 17. yüzyılda bina bakımsızlıktan harap olunca Rumeli Beylerbeyi Ferhad Paşa Mevlevihane'yi yeniden inşa ettirmiş ve tekke kendi adıyla anılmıştır.
1925'te Türkiye'deki tekkelerin kapatılmasından sonra Halep Mevlevihanesi'nden Şeyh Şamlı Dede Lefkoşa Mevlevihanesi'ne şeyh olarak atandı. Şeyh Şamlı Dede, 1953 yılındaki ölümüne kadar bu görevi sürdürmüş; onun ölümünden sonra tekke yaşamı tarihe karışmıştır.[4] Evkaf'ın Türk toplumuna devredildiği 1956'dan itibaren tekkenin bazı odaları "Türk Çocuk Yuvası" olarak kullanıldı.[5] Kalan bazı odalar 1963'te Kıbrıs Türk Etnoğrafya Müzesi olarak hizmete açıldı. 2001-2002 yılında yeniden düzenlendikten sonra 17 Aralık 2002 tarihinde Şeb-i Arus töreni ile Mevlevi Müzesi olarak yeniden ziyarete açıldı.[5]
- ^ Mevlevi Tekke Müzesi, Lefkoşa Belediyesi web sitesi, Erişim tarihi:14.05.2015[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Lefkoşa Mevlevihanesi, Semazen.net, Erişim tarihi:14.05.2015". 16 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2015.
- ^ "İlhan Genç, Kıbrıs Lefkoşe Mevlevîhânesi'nde Yetişmiş Mevlevî Divan Şâirleri, II. Uluslararası Kıbrıs Araştırmaları Kongresi, 24-27 Kasım l998 Doğu Akdeniz Üniversitesi, Gazimağusa, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti" (PDF). 16 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Mayıs 2015.
- ^ "Lefkoşa Mevlevihanesi, Kıbrıs Vakıflar İdaresi web sitesi, Erişim tarihi:14.05.2015". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2015.
- ^ a b "Tuncer Bağışkan, Lefkoşa Mevlevi Tekkesi, Yeni Düzen gazetesi, 12.04.2014". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2015.
