Sırçalı Kümbet

Sırçalı Kümbet, kitabesi bulunmadığından kesin bir tarihlendirme yapılamamakta, ancak 1335–1350 yılları arasına, yani Eratna dönemine tarihlendirilmektedir. Kare bir oturtmalık üzerine inşa edilen yapı, dıştan silindirik, içten ise onikigen planlıdır ve kubbe ile örtülüdür. Dıştaki kare kütle, içte dairesel plana dönüşmekte ve üçlü silme ile son bulmaktadır. Kubbenin doğu cephesinde bir pencere yer almakta, kuzeyde ise karşılıklı dörder basamaklı iki merdivenle sahanlığa ulaşılmaktadır. Silindirik gövdenin doğu, batı ve güney cephelerinde dikdörtgen biçimli birer pencere, bunların üzerinde ise mazgal pencereler bulunmaktadır.

Taçkapı kuzey cephede konumlanmış ve cepheden hafif taşırılmıştır. Üç bordürle çevrelenen girişte ortadaki bordür daha geniş tutulmuş, düzen ise bezemesizdir. Silindirik sütunceler mukarnas başlıklarla sonlandırılmıştır. Kemerin üzerinde beyaz mermerden bir kitabelik yer almakta, fakat yazı bulunmamaktadır. Taçkapı alınlığında ajur tekniğiyle işlenmiş geometrik bezemeli kabaralar göze çarpmaktadır.

Ziyaretgâh kısmının duvarları kesme taşla örülmüş, her kenar kubbe eteğine kadar panolar hâlinde yükseltilmiştir. Köşe birleşimlerinde beş oluklu istiridye biçimli geçişler kullanılmıştır. Güney cephedeki pencere mukarnas kavsaralı olarak yapılmış ve mihrap işlevi üstlenmiştir. Türbenin mescid bölümü ile mumyalık bölümü arasındaki döşeme günümüze ulaşmamıştır. Cenazelik dışta kare, içte dairesel planlıdır; üst örtüsüne dair iz bulunmadığından araştırmacılar düz ya da ahşap örtülü olabileceğini öne sürmüş, hatta mekânın toprakla doldurulmuş olabileceği de dile getirilmiştir.

Sırçalı Kümbet’in adlandırılması, yapıda çini süsleme bulunduğu yönündeki tartışmalara dayanmaktadır. Bazı araştırmacılar süslemenin iç mekânda, kimileri ise dıştaki külah kısmında yer aldığını ileri sürse de bu görüşleri destekleyen somut bir buluntu mevcut değildir. Genel olarak yapıda dikkat çeken bir süsleme bulunmaz. İnşasında düzgün kesme taş tercih edilmiştir.

Yapının kubbesi, 1940 yılında gerçekleştirilen onarımlar sırasında mimar Macit Kural tarafından yeniden yapılmıştır.

✶ İlişkili Yerler

Kayseri Kültür Yolu

Diğer Türler