Camikebir Mahallesi’nde bulunan ve 1893 tarihinde inşa edilen Türk Ocağı Binası, Mustafa Kemal Atatürk’ün 27 Ağustos 1925’te ünlü Şapka Nutku ile halka seslendiği binadır. Kuzey cephesi denize bakan yapıda, 18. yüzyılda Avrupa’da gelişen Neo Klasizm akımının izlerini taşıyan son dönem Osmanlı mimarisi ve Cumhuriyet öncesi Türk mimarisi özellikleri göze çarpmaktadır.[1]

Binayı yaptıranlar, Karagüllezade Mehmet Yazıcı ile Karamanyan Hacı Ohanüs Ağa olup, Karagüllezade Mehmet Efendi’nin binanın yarısı olan kendi hissesini satmasıyla da binanın mülkiyeti Rum Karamanyan ailesine geçmiştir. Binanın mülkiyeti, II.Balkan Harbi sırasında, yani 1913 yılında hazine tarafından Rum aileden alınmış ; kısa bir süre sonra da Rum aileye tekrar geri verilmiştir.

Mondros Mütarekesi’nden sonra, İnebolu Ticaret İdadisi’nden bazı öğrenciler ile diğer mahalli gençler, Yüzbaşı Osman Nuri Bey’in de teklif ve irşadıyla İnebolu Gençler Birliği’ni (İnebolu Gençler Mahfili) kurmuş ve eski İttihat ve Terakki Binası’nda İnebolu Gençler Mahfeli adı altında çalışmaya başlamıştır.

İnebolu Gençler Mahfili, daha sonra İnebolu Türk Ocağı’na dönüşmüştür. İnebolu’daki Rum ahalinin çoğunun Kurtuluş Savaşı’nın kazanılmasıyla Anadolu’yu terk etmeleri sırasında, 1923 yılındaki bu göçe Rum Karamanyan ailesinin de katılmış olması ihtimali ile bina 1923 yılındaki göçlerle birlikte Rumlar tarafından boşaltılmış ve Türk Ocağı olarak kullanılmaya başlanmıştır.

1951 yılına kadar Halk Evi olarak kullanılan bina, 1956 yılından sonra İnebolu Kaza Belediyesi’ne devredilmiş ve sonrasında otel olarak, 1975 yılından sonra Halk Eğitim Merkezi olarak kullanılmıştır. Bir süre harap ve atıl durumda olan yapının, 2006 yılında Kastamonu Valiliğince rölöve ve restorasyon projeleri yapılıp tamamlanmış, 2022 yılında yapılan son tadilat ile İnebolu Türk Ocağı İstiklal Yolu Müzesi adıyla ziyarete açılmıştır.[2]

—–

1 İnebolu Şehrinin Gelişimi, Mustafa Akca, İ. Ü. S. B. E. YLT, 2018.

2 İnebolu Kaymakamlığı – İnebolu Türk Ocağı İstiklal Yolu Müzesi

✶ Medya