Lüleburgaz İstasyon Sahasının kuzeyinde, İstasyon Caddesi üzerinde, Yeşil Alanın içerisinde yer almaktadır. Anıt kare taban üzerine 3 parça bloktan oluşmaktadır. 1. kare formlu kaide taban altlığı ile yuvarlak satıh ile birleşmektedir. Kaidenin güney cephesinde yer alan kitabesinde; “Bu anıt 1916 yılında Çanakkale Savaşı’ndan dönen kahraman Türk Birlikleri tarafından yapılmıştır.1921 yılında hain Yunanlılar tarafından kitabesi ve arması tahrip edilmiştir. Temmuz 1969 tarihinde 63. Tümen Komutanı Tümgeneral Hilmi Arman tarafından yeniden onartılmıştır.” ifadeleri yer alır.

Arşiv belgeleri arasında yer alan fotoğrafta da görüleceği gibi dikilen abidenin üzerinde alt alta üç satır halinde; hilal kabartmasının içinde, “Çanakkal‘a Muzafferiyeti, 27 Kânunuevvel [1]331” ile iki bayrak motifi üzerinde, “Beşinci Ordu Beşinci Menzil” yazıları okunmaktadır. Abide fotoğrafındaki tarihin miladi takvimdeki karşılığı 9 Ocak 1916’dır.10 Bu bilgi doğrultusunda 5’inci Menzil Müfettişliğinin, Çanakkale’de elde edilen galibiyetin, rakibin Gelibolu Yarımadasını tahliye ettiği gün kesinleşmesini dikkate alarak abideye işlediğini söylemek mümkündür.

Arşiv kayıtlarından anlaşıldığı üzere adı geçen yapı, Çanakkale galibiyetinin sevinci ve onuruyla, daha önce Birinci Balkan Harbi’nde Lüleburgaz Muharebesi’nde alınan yenilginin kötü izlerini sildiği inancıyla ve “abide-i zafer” unvanıyla dikilmiştir. Yine aynı kayıtlara göre, Dâhiliye Nazırı Talat Paşa tarafından abidenin korunması ve bakımı görevi valilik başta olmak üzere yerel mülkî idareye verilmiştir.

Türk İstiklâl Harbi esnasında Lüleburgaz’ı işgal eden Yunanlıların istasyon yakınında bulunan bu abideye zarar verdikleri bugünkü kitabesinde dile getirilmektedir. Ancak bu kitabede yer alan “Bu anıt 1916 yılında Çanakkale Savaşından dönen kahraman Türk birlikleri tarafından yapılmıştır…” ifadesinin doğruyu yansıtmadığı tespit edilmiştir.

Eski kitabesinde Türk ve Alman sancaklarının yer alması, 1916 yılında yükselen Türk-Alman askeri iş birliğinin bir yansıması olarak değerlendirilebileceği gibi ordu ve menzil teşkilatında görev alan Alman personel için olduğu yönünde yorumlanabilir.

Kaynak:

[1] Çanakkale Şehitleri Abidesi | Kırklareli Kültür Varlıkları Envanteri (kirklarelienvanteri.gov.tr)

[2] MARTTİN, Volkan. “LÜLEBURGAZ’DA BULUNAN ‘ABİDE-İ ZAFER’ HAKKINDA BİR ÇALIŞMA”. Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi 20, sy. 41 (Aralık 2020): 467-82.