Mercan Mahallesi, Fuat Paşa Caddesi ile Çökelek Sokak kesişiminde yer almakta olan binanın bodrum katının tamamı Erken Bizans Dönemi’ne ait sarnıcın bir bölümünü içermektedir. Sarnıcın bu bölümünde yapılan incelemede, sarnıcın yandaki binanın ve Fuat Paşa Caddesi’nin altına doğru devam ettiği anlaşılmış, ancak bu kısmına girmek mümkün olmamıştır (Özgümüş, 2006).

Üç adedi yan duvara gömülü olarak izlenebilen sarnıç toplam dokuz sütunla dört sahna ayrılmıştır. Üst örtüsünü çapraz tonozların meydana getirdiği yapıda beşinci yüzyıl özelliği sergileyen tamamlanmamış sütun başlıklarının tümü birer imposta sahiptir. İncelenebilen kısımları oldukça
iyi korunmuş olarak günümüze ulaşan sarnıcın zemini betonla kaplanarak, iç kısmı tümüyle yeniden sıvanmış, sütunları da dâhil olmak üzere boyanmıştır. Günümüzde, üzerine inşa edilmiş işletmenin deposu olarak kullanılmaktadır. Sarnıcın yayınlarda geçmeyen uzantısı olduğu
tahmin edilen bir diğer kalıntı ise, 1984 yılında Ali Paşa Sarayı’nın bulunduğu parselde yapımına başlanan katlı otopark temel kazısı esnasında, kazı alanının güneybatı köşesinde, Semaverci Sokak ile Fuat Paşa Caddesi’nin kesiştiği yerde Osmanlı Dönemine ait yapı kalıntıları ile birlikte kısmen ortaya çıkarılmıştır. Açığa çıkan bölümünün uzunluğu 11 m., yüksekliği ise 4 m. olan kalıntıda, üç adedi başlıksız dört adet mermer sütundan oluşan bir sıra ve sarnıcın nispeten daha iyi korunmuş kuzeydoğu köşesinde, kabaca işlenmiş bir başlık taşıyan sütun üzerinde çapraz tonozlu örtü tespit edilmiştir. İnşaat çalışması esnasında kuzeydoğu köşesi tahrip olan sarnıcın bir kısmı daha inşaat sürecinde yıkılmıştır. Kalıntı, rölövesi çıkarılmadan kapatılarak yol seviyesi altında bırakılmıştır.1

  1. Altuğ, Kerim. (2013). İSTANBUL’DA BİZANS DÖNEMİ SARNIÇLARININ MİMARİ ÖZELLİKLERİ VE KENTİN TARİHSEL TOPOGRAFYASINDAKİ DAĞILIMI [Doktora tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi]. ↩︎

✶ Kaynaklar