Hasinli Cami

Hasinli Camii, Hicrî 1126 / Miladî 1714 yılında inşa edilmiştir. Kayseri’nin Melikgazi ilçesi, Hasinli Mahallesi’nde yer alan yapı, Lale Devri üslubunu yansıtan süslemeleriyle dönemin başkentindeki sanat anlayışının Anadolu’daki önemli bir örneğini oluşturur. Banisi Ürgüplü Derviş Mehmed Ağa’dır.

Cami 11’e 11 metre ölçülerinde kare planlı bir harim kısmına sahiptir. Bu bölüme kuzeyden geniş bir son cemaat mahalli bitişiktir. Yüksekliğiyle dikkat çeken bu bölüm, cephede camiye görkemli bir görünüm kazandırır. Son cemaat mahalli altı ahşap sütunla taşınır; sütunlardan ikisi girişin sağında, dördü solunda yer alır. Böylece yapı doğu yönünde asimetrik bir genişleme gösterir.

Giriş, basık kemerli ve mukarnaslı pervazlarla süslenmiş zarif bir taçkapıdan sağlanır. İç mekânda dört yuvarlak ahşap sütun, yüksek tavanı taşır. Sütunlar ağaç yastıklarla birbirine bağlanmış, kornişlerde süslemeli ahşap işçiliği kullanılmıştır. Pencereler oldukça yükseğe yerleştirilmiştir; kuzey ve güney duvarlarında üçer, doğu ve batı duvarlarında ise ikişer pencere bulunur. Mihrap taştan işlenmiş olup, sivri kemerli bir niş içerisinde yer alır. Mukarnaslı pervazı ve lale motifli bitkisel kabartmalarıyla dikkat çeker. Üst kısmında sülüs hatla yazılmış bir ayet yer almaktadır. Mihrapla benzer üsluptaki taş minber, sol köşede duvara bitişik olarak konumlanmıştır. Caminin kuzeybatı köşesinde kesme taştan bir minare bulunmaktadır. Lale Devri’ne özgü süslemeler giriş kapısı, pencereler, mihrap ve minberde yoğunlaşır. Bitkisel kompozisyonlarda lale ve karanfil motifleri ön plandadır; vazolu çiçek tasvirleri kompozisyonun ana öğesini oluşturur.

Caminin yanında bir sıbyan mektebi, bir medrese ve bir çeşme bulunduğu bilinmektedir. 1786 yılında yapı, Derviş Mehmed Ağa’nın soyundan Ak Hatun adlı bir hanım tarafından onarılmıştır. Günümüze sıbyan mektebi ve medrese ulaşmamış, ancak caminin karşısındaki Hasinli Çeşmesi varlığını sürdürmektedir. Son yıllarda yapılan tadilatta, yapının arka kısmına kaba betonarme bir kadınlar mahfili eklenmiştir.

Giriş kapısının üzerinde yer alan kitabede şu ifade bulunmaktadır:
“Sahibü’l-hayrat ve’l-hasenat Esseyyid el-Hac Derviş Mehmed Ürgübi.”
Türkçesi: “Hayır ve hasenatın sahibi, Ürgüplü Seyyid Hacı Derviş Mehmed.”