Kusumlar Köyü yolunun sağ tarafında ve ilçe merkezine 2-3 km. uzaklıkta kurulu olan bu kenti korumak ve yakınından geçen yolun güvenliğini sağlamak amacıyla Rhyndakus (Orhaneli Çayı, Kocasu) kenarına birkaç burcu olan bir kale yaptırılmıştır. Arpa Tepesi karşısında, Kocasuyun kenarında, bugün maden işletmesinin faaliyet gösterdiği tepenin üzerine kurulmuş olan bu Ortaçağ kalesi’nin gizli olarak nehre kaçış tüneli de bulunmaktaydı. Karakol görevi gören bu kalede Tekfur’a bağlı görevli muhafızlar bulunmaktaydı.

Kalenin hemen yakınından geçen nehrin üzerindeki ahşap bir köprü ise yolun bağlantısını sağlıyordu. Bu yol Cumhuriyet döneminde şimdiki güzergâha çevrilmiş ve köprünün yeri de değiştirilmiştir.

Adranos’un Fethi ve Yeni Keşifler – Ömer Faruk Dinçel


Bursa ilinin güneyinde dağlık bir coğrafyaya sahip olan Orhaneli ilçesi 2. yüzyılda İmparator Hadrianus tarafından Hadrianoi (ad Olympum) adıyla kurulmuştur.

1325 yılında Osmanlı Beyliği kontrolüne geçen yerleşim Atranos adıyla anılmaya devam etmiş, Doğu Roma İmparatorluğu’na ait Atranos Kalesi ise fetihten sonra yıktırılmıştır. Günümüzde bu kalenin sadece iki burcuna ait kısmi kalıntılara ve bu iki burç arasındaki bazı burç temel kalıntıları ve sur duvar kalıntısına ulaşabilmektedir. 2014 yılında 3. derece arkeolojik sit alanı ilan edilen kalede herhangi bir koruma çalışması yapılmamış veya koruma önlemi alınmamıştır. Çevre koşullarına karşı savunmasız bırakılan kule kalıntıları hızla yok olmaktadır.

Atranos Kalesi Burç Kalıntılarının Belgelenmesi – Selahattin Ersoy, Zahide Sena Güneş Kaya