Ali Rıza Efendi Çeşmesi

Aşağı Develi Ulu Camii’nin batı tarafında yer alan Ali Rıza Efendi Çeşmesi, 1904 yılında yaptırılmıştır. Kitabesinde şu ifadeler yer alır: “Huzur-ı Hümâyun muhataplarından ve Meclis-i Tetkikât-ı Şeriyye a’zâ-yı kirâmından faziletli Ali Rıza Efendi’nin hayratıdır. Sene 1904.” Bu yazıt, çeşmenin banisinin Ali Rıza Efendi olduğunu ve yapım tarihini net biçimde ortaya koyar.

Asıl adı Develizade Ali Rıza olan ve medrese öğrenciliği sırasında kılıç-kalkan oyununda bir arkadaşını kazara yaraladığı için “Kılıçlı Ali Rıza Efendi” olarak tanınan Ali Rıza Efendi, 1853 yılında Yukarı Develi’de doğmuştur. Babası, Develi’deki Siva Sitti Hatun Camii içerisindeki oyma çeşmeyi yaptıran Osman Ağa, annesi ise Afşar Beylerinden Şemsi Hatun’dur.
İlk öğrenimini köyündeki sıbyan mektebinde tamamlamıştır. 1868-1880 yılları arasında Kayseri medreselerinde tefsir, hadis ve fıkıh gibi dinî ilimleri tahsil etmiş, ardından İstanbul’a giderek Köprülü (veya Beyazıt) Medresesi’nde eğitim görmüş ve icazet almıştır. İcazet aldıktan sonra memleketine dönerek halka dinî dersler vermeye başlamıştır. 1883’te yeniden İstanbul’a giderek dönemin önde gelen ulemâsıyla görüşmüş, çeşitli camilerde verdiği vaazlarla dikkat çekmiştir. Ünü II. Abdülhamid’e kadar ulaşmış ve padişah tarafından Yıldız Camii’nde cuma vaazı vermesi emredilmiştir. Vaazlarından memnun kalan padişah, kendisine bir dileği olup olmadığını sorduğunda, Ali Rıza Efendi köyüne bir medrese yaptırmak istediğini bildirmiştir. Bunun üzerine II. Abdülhamid maddî destekte bulunmuş, Ali Rıza Efendi de 1891-1892 yıllarında Şıhlı’da Hamidiye Medresesi ile birlikte üç çeşme inşa ettirmiştir.

1904’te yaptırılan Aşağı Develi Ulu Camii’nin batısındaki Ali Rıza Efendi Çeşmesi, bu üç çeşmeden biridir. Bir yıl sonra Tetkik-i Müellefat görevinden ayrılan Ali Rıza Efendi, 4 Eylül 1913’te İstanbul’da vefat etmiş ve Yakacık Mezarlığı’na defnedilmiştir.