Areyastis Anıtı

Yazılıkaya Köyü’nün 1.7 km kuzeyinde, Yazılıkaya-Çukurca yolunun yaklaşık 130 m uzağındaki kayalardan birinde yer almaktadır.

Anıtın adı, üzerindeki Frigce yazıtta yazılı “Areyastin” kelimesinden dolayı verilmiştir (Kelimenin yalın hali Areyastis’tir. Ana tanrıça Matar için kullanılan bir sıfat olduğu düşünülmektedir. Bazı araştırmacılar Arezastis okunuşunu benimsemiştir.).

Frig anıtsal cephelerinin en iyi korunmuş örneğidir. İlk olarak 1826 yılında L. de Laborde tarafından fark edilmesine rağmen, Texier, 1834 yılında anıtın ayrıntılı bir tasvirini yapan ve bir gravürünü yapan ilk kişidir. Anıt 5,50 m yüksekliğinde ve 4,20 m genişliğindedir. Çatısı, iki yarım daire şeklinde akroterli üçgen alınlıklıdır. Alınlıktaki kral direğinin her iki yanında dikdörtgen çerçeve kabartmalar bulunmaktadır. Neredeyse kare şeklindeki cephe duvarı iki kabartma çerçeve ile çevrilidir. Çerçeveler, düzenli aralıklarla yerleştirilmiş kare panellerden oluşan bir dizi süslemeyle süslenmiştir. Nişi dibe yerleştiren klasik cephe mimarisinin aksine burada üst çerçevenin hemen altında küçük bir niş vardır. Klasik bir nişin bulunmaması ve cephenin sol tarafında bezemenin olmaması bu anıtın yarım kaldığını düşündürmektedir.

Anıt üzerinde üç adet Paleo Frigce yazıt bulunmaktadır. İlk yazıt, üçgen alınlığı çevreleyen üç satırdan oluşmaktadır. İkinci yazıt, anıtın üzerindeki ana kayanın üzerinde iki satırdan oluşur. Üçüncüsü, cephenin doğal çerçevesinin yan tarafına yukarıdan aşağıya yazılmıştır. Anlamı bilinen tek kelime, ana tanrıça anlamına gelen “Materan” dır. Anıt, MÖ 550 yılına tarihlendirilir.

Phrygian Monuments – Areyastis