Aşağı Develi Ulu Cami
Everek Ulu Cami, Zileli Bay Ali Camii, Aşağı Develi Cami-i Kebir olarak da bilinir.
- Tür: Cami
- Kültür: Osmanlı
- Yüzyıl: 18. yy
- Bölge: Türkiye, İç Anadolu Bölgesi, Kayseri, Develi
- Durum: Erişilebilir
Kuzey-güney doğrultuda mihraba paralel beş sahından ve 16 sütundan oluşan cami tamamen kesme taştan inşa edilmiş olup, ahşap kirişlemeli tavanın üzeri kırma çatıyla kapatılmıştır. Doğu ve batı cephelerinde yuvarlak kemerli pencereler, güney cephesinde ise dört pencere bulunmaktadır. Kadınlar için üst katta orijinal bir mahfil yer alır.
Caminin inşa tarihini ve banisini belirten herhangi bir kitabe yoktur. Ancak Yukarı Develi’den Everek kısmına göçler 16. yüzyılda başlamış, 18. yüzyılda yoğunluk kazanmıştır. Bu dönemde ikinci Ulu Cami (ilk Ulu Cami Yukarı Develi’de bulunmakta) Zileli Bay Ali ve eşi tarafından 1727 yılında Everek’te inşa ettirilmiştir. Cümle kapısının üzerinde H. 1318 / M. 1900 tarihli bir onarım kitabesi bulunmaktadır.
Caminin mihrabı tamamen orijinal olup, sanat tarihi açısından taş işçiliğinin en güzel örneklerinden biridir. Abidevi bir sanatsal işçiliğe sahip olan mihrap, Yukarı Develi’de bulunan 13. yüzyıl ortalarında yapılmış Hızır İlyas Türbesi’nin mihrabının büyütülmüş bir kopyasıdır. Mihrabın çevresinde Allah’ın 12 ismi yazılıdır.