Çark Su Terazisi

1734 yılında Adapazarlı hayırsever Devoğlu Mustafa tarafından yığma taştan yaptırılmıştır. Yanındaki tarihi çark ile dereden elde edilen su, su terazisine pompalanarak isale hattı yoluyla Adapazarı’na, Orta Camii Şadırvanı’na, Aynalıkavak Çarşısı mevkiine, Pirinç pazarında bulunan çeşmelere ve bugüne sadece kitabesi gelebilen Orta Camii Çeşmesi’ne kadar ulaştırılmıştır.

1916 yılında su terazisinin yanındaki çark yeni bir sistemle değiştirilse de Su Terazisi eski hali ile hizmet etmeye devam etmiştir. Su çarkının, 12 metre yükseklikteki su terazisine göre daha alt kotta kalmasından dolayı deredeki sular, piston yardımı ile su terazisinin üst kısmına ulaştırılmıştır.

1940-50’li yıllarda Sapanca Gölü’ne su hattı bağlanarak şehrin içme suyu bu şekilde temin edilmiş, hatlar daha sonra artırılarak, hemen hemen tüm Sakarya’ya içme suyu verilmeye başlanmıştır. 1972’de ise I. İsale Hattı hizmete girmiştir. Bu gelişmelerin ardından su terazisi işlevini yitirmiştir.

Günümüzde ise etrafı çevrili halde millet bahçesinin içinde izlerini sürdürmektedir. Ancak, bu tarihi alanın ziyaretçilere sunduğu bilgilendirmenin eksikliği dikkat çekmektedir. Bu tarihi çark ve su terazisi, bölgenin geçmişine ışık tutan önemli bir unsurdur. Belki de bu tarihî mirası ziyaretçilere daha kapsamlı bir şekilde tanıtan bir bilgilendirme eksikliği, bu değerli alanın bilinirliğini artırmak adına ele alınmalıdır.