Çeşme, H.1265, M.1848-1849 tarihinde Sultan Abdülmecid tarafından yaptırılmıştır.

Beş beyitten oluşan kitabesinin latinize transkripsiyonu[1] şöyledir:

1. Beyit
Şehinşāh-ı cihān etmekde reyyān nāsı cūdiyle
Zülāl-ı luṭfunı dünyāya her ān idecek cārı̇̄

2. Beyit
Olūb şādāb-ter gülzār-ı ʿālem feyż-i cūdundan
Cihāna luṭfı hem-çū seyl-i bārān idecek cārı̇̄

3. Beyit
Sezā feyż-i ʿalı̇̄ sı̇̄rāb iderse cennet-i ʿahdin
O şeh mānend ḥavż-ı kevs̠er iḥsān idecek cārı̇̄

4. Beyit
Mücevher[2] tām iki mıṣraʿda Zı̇̄ver[3] oldu üç tārı̇̄ḫ[4]
Bu iki ʿayn-ı pāki şāh-ı devrān idecek cārı̇̄

5. Beyit
Ṣafālar verdi çeşme-i Ġāzi Erṭuġrul revānına
Bu āb-ı luṭfunı ʿAbdülmecı̇̄d Ḫān idecek cārı̇̄

Ḥakkāk ʿİzzet[5]
(1)265

Çevirisi[1] yaklaşık olarak şöyledir:

1. Beyit
Cihan hükümdarı cömertliğiyle insanları suya doyurmakta, bu çeşme saf, berrak lütfunu/iyiliğini dünyaya akıtacak.

2. Beyit
Feyzinin cömertliğinden dünyanın gül bahçesi suya kanacak, lütfu gibi cihana yağmur olup yağacak.

3. Beyit
Yakışır ki, o şahlara denk (olan padişahın yaptırdığı bu çeşme), cennet ahdinde bulunan Kevser Havuzu gibi taşıp coşacak, suya kandıracak, bu çeşme akacak, daim olacak.

4. Beyit
Mücevher[1] iki mısrada Zîver[2] üç ayrı tarih[4] düşürdü ki bu iki temiz yüzlü dünyanın şahları sayesinde bu çeşme var olacak.

5. Beyit
Bu suyu lütfeden Abdülmecid Han, Gazi Ertuğrul Çeşmesi’nin akmasıyla neşeler verdi, daima akmasını sağlayacak. H.1265 (M.1848-1849)

H.1265 (M.1848-1849)

Hakkâk İzzet[5]

—–

1 Kitabenin transkripsiyonu ve çevirisi Engin Mutlu tarafından yapılmıştır.

2 Ebced hesabına göre sadece noktalı harfler sayıldığında bahse konu olayın tarihini gösteren satır.

3 Kitabenin sözleri, Sultan II. Mahmut ve Sultan Abdülmecid’in yaptırdığı idari ve hayır kurumlarının kitabelerinin büyük bölümünü yazan, tarih düşürmesiyle tanınan Ahmed Sadık Zîver Paşa’ya aittir.

4 Birinci tarih 5. beytin ilk satırının ilk yarısı, ikinci tarih 5. beytin ilk satırının ikinci yarısı, üçüncü tarih 5. beytin ikinci satırının tamamı olup, üçü de hicri 1265 tarihini verir.

5 Kitabenin hakkakı, divan şairi ve 19.yy’ın meşhur hakkaklarından, Osman İzzet’tir.

✶ Medya