Eskişehir Mevlevîhanesi, Eskişehir Odunpazarı semti, Paşa mahallesinde bulunan Kurşunlu Külliyesi içinde yer almaktadır. Kurşunlu Külliyesi cami, şadırvan, zâviye (medrese), talimhane, düşkünler evi, imaret, mevlevî şeyhlerine ait türbe ve iki kervansaraydan oluşmaktadır. Büyük Kervansaray hariç, külliye içinde bulunan binaların tamamı vezir Çoban Mustafa Paşa tarafından 1525 yılında inşa edilmiştir.

Eskişehir Mevlevîhanesi, Kurşunlu külliyesi içerisinde, caminin güneydoğusunda L biçiminde yer almaktadır. Mevlevîhanenin, ortada tek kubbeli bir semahanesi ve her iki tarafında derviş hücreleri (yirmi adet) vardır. Hücrelerden altı tanesi semâhânenin sol tarafında, diğerleri L şeklinde sağ tarafında yer almaktadır. Külliye içindeki caminin 1855 yılından itibaren bizzat semahâne olarak kullanıldığı, zikir meclislerinin zaman zaman orada yapıldığı bilinmektedir.

Eskişehir Mevlevîhanesinin kurulduğu 16 yüzyıldan 19. yüzyıl başlarına kadar olan dönemle ilgili; bir vakfiyede geçen Halil Efendi’nin şeyh tayin edilmesi dışında, elimizde bilgi mevcut değildir. Mevlevîhane 19. yüzyılın ortalarında Hasan Hüsnü Dede’nin hükümete baş vurarak, şeyhliğin babasından kendisine intikal ettiğini söylemesi üzerine, yapılan tetkikler sonucunda, 1865 yılında düzenlenen bir beratla Hasan Hüsnü Dede’ye tevcih edilmiştir. Daha sonra Hasan Hüsnü Dede’nin oğulları meşihate geçmiş ve mevlevihane tekke ve zaviyelerin kapatılmasına dair kanunun çıktığı 1925 yılına kadar faaliyetlerini sürdürmüştür.1

  1. Hasan Hüseyin Adalıoğlu, Eskişehir Mevlevihanesi, Türk Kültürü, Edebiyatı ve Sanatında Mevlâna ve Mevlevîlik Ulusal Sempozyumu, 2007. ↩︎
✶ Medya

✶ İlişkili Yerler