Kayseri İç Kalesi
- Tür: Kale
- Kültür: Bizans, Selçuklu
- Bölge: Türkiye, İç Anadolu Bölgesi, Kayseri, Melikgazi
- Durum: Erişilebilir
Kayseri’de, İç Kale ile onu çevreleyen Dış Sur sisteminden oluşan bir çift kale yapısı bulunmaktadır. Bu yapılar, Kayseri’ye Türk fethi öncesinde adeta bir “kale şehir” görünümü kazandırmıştır. İç Kale, bugün müstakil bir yapı olarak görülse de, tarihsel olarak Dış Kale’nin bir parçasıydı ve kuzey surlarına bitişikti.
İç Kale’nin ilk çekirdeği, M.S. 242 yılında Roma İmparatoru III. Gordianus döneminde inşa edilen Dış Kale surlarına dayanmaktadır. M.S. 4. yüzyılın başlarında Bizans İmparatoru Justinianos döneminde Dış Sur sisteminin daraltılması sürecinde güney ve batı surlarının ilavesiyle bugünkü yamuk dikdörtgen planlı İç Kale şekillenmiştir. Bu haliyle İç Kale, Bizans döneminde bir iç savunma hattı işlevi üstlenmiştir.
Selçuklular, Karamanoğulları, Dulkadiroğulları ve Osmanlılar dönemlerinde İç Kale çeşitli onarımlar ve eklentilerle güçlendirilmiş; mevcut görünüme bu dönemlerde yapılan müdahaleler sayesinde ulaşmıştır. Surlar üzerinde 13., 15. ve 16. yüzyıllara ait onarım kitabeleri yer almaktadır. Özellikle Selçuklu döneminde kalenin içine devşirme malzeme kullanılarak yapılan müdahaleler dikkat çekicidir.
Kale 18 adet burca sahiptir ve iki ana kapısı bulunmaktadır: doğuda yer alan “Dizdar Kapısı” (Fatih Kapısı) ve güneydeki “Altın Kapı” (Arslanlı Kapı). Bu kapılar, hem stratejik hem de sembolik öneme sahiptir.
İç Kale, Selçuklu döneminden 20. yüzyıl başlarına, 1916 yılına kadar aktif olarak yerleşim yeri olarak kullanılmıştır. Bu süreçte kale içine çeşitli sivil yapılar ve bir çarşı da inşa edilmiştir. Ancak Cumhuriyet döneminde bu çarşı kaldırılmış ve İç Kale’nin yeniden düzenlenmesi gündeme gelmiştir. Yakın geçmişte kale içine Arkeoloji Müzesi’nin taşınması planlanmış, bu doğrultuda çeşitli restorasyon çalışmaları yapılmıştır.
Ayrıca İç Kale içinde, Osmanlı padişahı Fatih Sultan Mehmed döneminde yaptırılmış olan Fatih Camii yer almakta olup, kale içindeki dini yapılar arasında önemli bir yere sahiptir.
✶ İlişkili Yerler
Alıntı: “Kayseri İç Kalesi”, Kültür Envanteri, 7 Ağustos 2025, https://kulturenvanteri.com/yer/?p=3048.