Khyrisa (Khrysa), kuzeye doğru eğimi yaklaşık 50 dönümlük bir alana yayılmıştır, yaklaşık 3 km doğusunda bulunan Apollon Smintheus kutsal alanına hizmet veren bir yerleşimdir. Kentin ismi muhtemelen Smintheus’un ünlü rahibi Khyrises’den alıntıdır.

Smintheus, fare demektir, yani farelerin tanrısı Apollon… (Apollon Smintheus) Apollon’un kutsal hayvanıdır

Kenti, Yunanistan’dan gelen İonlar kuşattığı zaman, gece topraktan çok miktarda tarla faresinin çıkarak askerlerin silah ve teçhizatların deri kısımlarını kemirip kopardıkları ve bu yüzden kenti kuşatan İonların savaşı kaybettiği, ünlü coğrafyacı ve seyyah Strabon tarafından yaklaşık 2.000 yıl önce yazılan Geographica adlı kitapta belirtilir.

Homeros, İlyada destanında ise şöyle anlatır; Troia’ya savaşa giden Yunan ordusu yol üzerindeki kentleri yağmalar, kadın ve kızları kaçırır. Gülpınar’a Chrysa’ya uğrayan Yunan ordusunun başındaki Akha kralı Agamemnon, Apollon Smintheus tapınağının rahibi Chryses’in kızını kaçırır. Baba kızını almak için defalarca Agamemnon’a çıkar ve ona armağanlar götürür ancak kızı bir türlü geri alamaz. Tanrısı Apollon’a yakarır ve Chryseis’i geri getirmesini ister. Öfkelenen Apollon Yunan ordusuna okları ile farelerden bulaşan veba salgınını salar. Yunan ordusu vebadan kırılır. Odysseus’un gözetiminde Chrysa’ya Gülpınar’a getirilir ve şükran olarak tanrı Apollon’a tapınakta kurbanlar kesilir. Ayrıca farelere ve onların verdikleri zararlara karşı da insanlara yardımcı olan Apollon, tahıllara ve ambarlara zarar veren fareleri de bu kez yine okları ile öldürür.

✶ İlgili Yerler