Pancarcı Çeşmesi
- Tür: Çeşme
- Tema: Yerinden Taşınan Kültür Varlıkları
- Kültür: Osmanlı
- Yüzyıl: 18. yy
- Bölge: Türkiye, İç Anadolu Bölgesi, Nevşehir, Ürgüp
- Durum: Erişilebilir
Çeşme ilk yapıldığı zaman şu an ki yerinden 12 m yukarıda yer alıyorken; yapılan yol çalışmalarından dolayı yerinden kaldırılmış ve bugünkü yerine yerleştirilmiştir. Çeşmenin üzerinde yer alan kitâbesinden hareketle Damat İbrahim Paşa tarafından H.1133 / M.1721 yılında yaptırıldığı anlaşılmaktadır.
1- Zat’a hayrendiş İbrahim Paşay-ı kerim / Kim odur Damad-ı Asaf cah-ı Şah-ı adile
2- Desti lütfü alem-i dünya’yı seyrab eyleyüb / Serbeser afakı ihya kıldı adli ü dad ile
3- Ürgüb-ü ihya içün ol memba-ı cuy-ı kerem / Su getirdü virdü hakka mai musule
4- Yaptı on çeşme-i o her birinin tarihini / Su iç, İbrahim Paşaya dua kıl sıdkı ile (Sıtkı ile) 1133
Çeşme bağımlı çeşmeler grubunda yer almaktadır. Kuvvetle muhtemel sonraki onarımlarda duvara bitişik olarak yapılan
çeşme, Nevşehir yöresinden çıkarılan sarımsı kesme taştan inşa edilmiştir. Çeşme 2.00 cm genişliğinde 2.30 cm
yüksekliğindedir. Eser üç yönden silmelerle çevrilmiş, niş kısmı dilimli kemerlidir. Çeşmenin önünde dikdörtgen
şeklinde bir su teknesi bulunmaktadır. Bunun üzerine de musluk yerleştirilmiştir.
Sivri kemerin üzerinde son yıllarda eklendiği anlaşılan madalyon içerisinde ay yıldız yerleştirilmiştir. Çeşme cephesi iç içe
geçmiş yarım daire şeklindeki silmelerle son bulmuştur.
Kaynak: Halil Sözlü, Fırat Allak, Nevşehirli Sadrazam Damat İbrahim Paşa’nın Bânîliğindeki Ürgüp Çeşmeleri