Seyitgazi Camii
- Tür: Cami
- Kültür: Osmanlı
- Yüzyıl: 19. yy
- Bölge: Türkiye, İç Anadolu Bölgesi, Kayseri, Melikgazi
- Durum: Erişilebilir
Seyitgazi Camii’nin inşa tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte, plan özellikleri, yapım tekniği ve kullanılan malzeme dikkate alındığında 19. yüzyılın sonlarında inşa edilmiş olduğu anlaşılmaktadır.
Kuzey-güney doğrultusunda dikdörtgen planlı küçük bir mescit olarak tasarlanmıştır. Ancak kuzey duvarının kıble doğrultusuna paralel olmayışı ve yaklaşık bir metre kadar yamulmuş görünmesi dikkat çekicidir. Giriş doğudan, saç ve camla kapatılmış ayakkabılık bölümünden sağlanmakta; harime ise kuzey cephesindeki basık kemerli kapıdan girilmektedir.
Harim kısmı dört adet yuvarlak gövdeli sütun üzerine oturtulmuş, altı yuvarlak kemer ve bunların üzerinde yatay yerleştirilmiş ahşap kirişlerle örtülüdür. Kemerler kıbleye paralel olacak şekilde iki sıra düzenlenmiş, ortadaki kemer yanlardakinden daha geniş tutulmuştur. İç mekânın aydınlatılması, güney ve kuzeyde eşit aralıklarla açılmış ikişer pencere, doğuda düzensiz konumlandırılmış iki pencere ve batı cephesindeki küçük bir pencereyle sağlanmaktadır. Girişin üst kısmına sonradan eklenen mahfile, cümle kapısının solundaki basit bir ahşap merdivenle çıkılmaktadır.
Mihrab yuvarlak kemerli, silmelerle çerçevelenmiş sade bir niş şeklindedir. Mihrab aynasında kabartma olarak yazılmış “Küllemâ dehale…” âyeti beyaz renkte yağlıboyayla dikkat çekmektedir. Harimdeki ahşap minber işçilik bakımından sade olmakla birlikte, külahındaki armûdî pirinç alem zarifliğiyle öne çıkar. Alem üzerinde kenarları oymalı Lafza-i Celâl ve altında müsennâ tarzda İsm-i Nebî yer almaktadır.
Yapının kendisine ait bir minaresi bulunmamaktadır. Ancak camiden bağımsız olarak kuzeybatı yönünde, kesme taştan inşa edilmiş özel bir minare bulunmaktadır. Dört adet sekizgen sütun üzerine oturtulan yapıda, kare kaideli ve köşeleri pahlı sütunlar yer alır. Başlıklar zarif bir biçimde baklava dilimli üçgenlerle süslenmiştir. Kemerleri ince ve sivri formda olup aynalarında köşelerde işlenmiş selvi motifleri dikkat çekmektedir. Peteği sekizgen formlu, külahı ise sekizgen piramit biçimindedir. Külahın yarısına kadar kırılması üzerine galvanizli sacla kaplanmış ve üzerine bir alem yerleştirilmiştir.
Seyitgazi Camii’nin beden duvarlarında moloz taş kullanılmış, iç ve dış yüzeyler sıvanmıştır. Caminin kendisinde süsleme unsuru bulunmazken, bağımsız minaresi özellikle sütun başlıkları, selvi motifleri, kemer düzeni ve peteğiyle klasik Osmanlı minarelerini hatırlatan abidevi bir görünüme sahiptir. Bu nedenle yapının daha eski bir dönemde inşa edilip sonradan buraya taşınmış olabileceği de düşünülmektedir.