Konya Lisesi

İkinci Abdulhamit döneminde Konya İdadisi olarak kurulan, İstanbul Şişli’deki Hürriyet Abidesi’nin ünlü mimarı Muzaffer Bey’in imzasını taşıyan görkemli taş binasında genç nesiller yetiştiren okul, daha sonra Konya Sultanisi ve Gazi Lisesi olarak hizmet verdi.Bugünkü bina 1923-1934 yılları arasında 1.Ulusal Mimari Akım üslubunda inşa edilmiştir.

Yapı, kurulduğu günden günümüze kadar çeşitli eğitim dönemleri ve farklı okul adları ile anılmıştır. Cumhuriyetten sonra, 1923’den 1934’e kadar bu binada eğitim veren Darü’l-Muallimin 1934’e kadar Muallim Mektebi, Konya Erkek Öğretmen Okulu olarak adlandırılmakla birlikte, yine 1929 tarihli bir Vilayet Albümünde okulun adı Erkek Muallim Mektebi olarak geçmektedir. Erkek Muallim Mektebi’nin (Erkek Öğretmen Okulu) 1934 yılında Adana’ya nakledilmesi üzerineyapı, Konya Erkek Lisesi’ne verilmiştir.     

Daha sonraları ise 1934-1972 tarihleri arasında, Gazi Lisesi ve 1997’den günümüze kadar Konya Lisesi adlarıyla kullanılmıştır. Günümüzde ise yine Konya Lisesi adı ile eğitime devam etmektedir.

23 yıl Konya İdadisi olarak anılan okul, 10 yıl Konya Sultanisi, 49 yıl Konya Lisesi, 1971-97 yılları arasına kadar Gazi Lisesi, günümüzde ise yeniden Konya Lisesi adı altında eğitime devam etmektedir. Konya Lisesini 3 eğitim dönemi içerisinde incelemek mümkündür.

1- İdadi Dönem

2- Sultani Dönem

3- Konya Erkek Lisesi Dönemi

Konya’daki en eski genel amaçlı lise olan Konya Meram Gazi Lisesi 1889 yılında Konya İdadisi adı ile eğitim öğretim hayatına başlamıştır. Okul Türkiye’deki yüz yıllık eğitim öğretim süresini geçen kırk yedi genel liseden biridir.  

1 Eylül 1889 yılında Konya İdadisinin öğretime başlamasıyla öğretmen okulu binasından yararlanılmış ve 7 yıllık idadinin ilk üç yılı rüştiye, sonraki dört yılı idadi sınırlarıydı iptidai mektebini bitirenler idadinin birinci sınıfına, rüştiyeyi bitirenler idadinin dördüncü sınıfına geçebiliyorlardı.

Konya İdadisi açıldığı tarihte ancak 8 öğrenci bulabilmiş, daha sonraki yıllarda Konya Lisesi gibi büyük bir binaya taşınınca öğrenci sayısında önemli bir artış olmuştur.

İdadinin yatılı hale getirilmesi de öğrenci sayısını arttırmıştır. Rüştiye öğrenimini tamamlayan öğrenciler, bölge okulu haline gelen İdadi bölümüne alınarak öğrenimlerine devam etmişlerdir. İdadi bölümünde öğrenimlerini tamamlayan öğrencilere, idadi diploması verilerek yüksek okullara girme olanağı sağlanmıştır.

Konya idadisi ilk binasında 1889–1890 öğretim yılını geçirmiştir. İkinci öğretim yılında, Gureba Hastanesi (Karma Ortaokul Binası) olarak yaptırılan fakat hiç kullanılmayan bu binaya taşınmıştır. Bu binada 1934’e kadar 43 yıl kalmıştır.1934’te Erkek öğretmen lisesi kapatılınca bina Gazi Lisesi olmuştur.

Konya İdadisi 1 Ekim 1889 tarihinde açılmıştır. Konya İdadisinin açılışı dönemin Konya Maarif Müdürü olan Tahsin Bey’in kişisel gayretleriyle gerçekleşmiştir. 

Konya Sultanisinin savaş yıllarındaki en büyük problemi öğrencisinin olmamasıdır. Bunun nedenini ise, seferberlik ilanından sonra yaşı on yediyi bulunlar askere alınmasıdır. 1917, 1918, 1919 yıllarında son sınıflarda hiç öğrenci okumamıştı.

Heyeti ilmiyelerde alınan kararlar doğrultusunda Türkiye’de Liseler açılmaya başlanmış olup, bu gelişmelere paralel olarak 1923 yılının Ekim ayının sonlarına doğru Konya Sultanisi adı kaldırılarak Konya Erkek Lisesi açılmıştır.

Okul liseye çevrildiği halde sınıf sayısında, müfredat programlarında, öğretim ve yönetim heyetinde herhangi bir değişiklik yapılmamış ortada var olan tek değişiklik sadece tabeladan ibarettir. Konya Lisesi’nde de öğretim sultanide olduğu gibi paralı olarak eğitim vermiştir.

Konya Lisesi’nde Sultaniden kalan ilkokul, 1926 yılına kadar öğrenimini sürdürmüştür. 1926–1927 öğretim yılında kaldırılmıştır.

1926 yılından itibaren Konya Lisesi’nin öğrenci mevcudunda da bir artış olmuştur, bu yıl Konya Lisesi’nin birinci sınıfı iki şubeli olmuştur. Bu durum otuz yedi yıldır eğitim-öğretim faaliyetine devam eden kurumda ilk defa uygulanmıştır.   

Öğrenci mevcudunda ortaya çıkan bu artışın sebebi, medreselerin kapatılması, yeni açılan devlet dairelerine memur alınması, okuyanların yaşam düzeylerinin iyi olmasından kaynaklandığı düşünülmektedir.

Nüfus artışı, okullara halkın rağbeti, öğrenci sayısını artmış, 1936 yılında liseden mezun olanların sayısı 389’a ulaşmıştır.

Öğrenci sayısı arttıkça eski bina yetersiz kalmaya başlamış, 1934–1935 öğretim yılında Lise bu günkü binasına taşınmış, yeni binaya taşındığı tarihte okul 45 yıllık bir eğitim öğretim hayatını geride bırakmış olup, Laboratuvarlarım, işlikleri, matbaası, hatta öğretmen okulundan kalan araç ve gereçlerle okul olgun, oturmuş ve verimli bir lise olmuştur.

Konya Lisesi bu ismi taşıdığı sürece çalışmalarını iki binada sürdürmüştür. 1923–1934 tarihleri arasında daha önce İdadinin ve Konya Sultanisinin içinde öğretimini sürdürdüğü binada kalınmıştır. İkinci binasına 1934–1935 öğretim yılında taşınılmıştır. Konya Darü’l- Muallimini için yapımına 1910 yılında başlanan ve 1917 yılında tamamlanan neoklasik mimari tarzında olan bu binayı 1934 yılına kadar Konya Erkek Muallim Mektebi kullanmıştır. Erkek Muallim Mektebi kapatılınca bina Konya Erkek Lisesi’ne verilmiştir.