Arkadius Sütunu
Arcadius Sütunu, Arkadyos Sütunu, Arkadios Sütunu, Avrat Taşı olarak da bilinir.
- Tür: Dikilitaş ve Sütun
- Tema: Restorasyondaki Yapılar
- Kültür: Bizans
- Yüzyıl: 5. yy
- Bölge: Türkiye, Marmara Bölgesi, İstanbul, Fatih, Haseki Sultan
 | |
 | |
| Genel bilgiler | |
|---|---|
| Tür | Zafer sütunu |
| Konum | Cerrahpaşa, İstanbul |
| Koordinatlar | 41°00′28″K 28°56′35″D / 41.00778°K 28.94306°D |
| Başlama | 403/404 |
| Tamamlanma | 421 |
Arkadyos Sütunu veya Avrat Taşı (Yunanca: Στήλη του Αρκαδίου Stíli tou Arkadíou), Roma İmparatorluğu'nda 5. yüzyılda İmparator Arkadyos devrinde çıkan Got isyanının Hun Hakanı tarafından bastırılıp, isyancı Gaines'i yenerek kellesinin İstanbul'a gönderilmesi üzerine imparator tarafından İstanbul'da dikilmiş zafer sutünüdür. Sütun, günümüzün Cerrahpaşa ve Haseki semtleri civarında, Haseki Hürrem Camisi'nin yanındaki alanda bulunan Arkadyos Forumu'nun ortasına dikilmişti.
Uzunluğu çeşitli kaynaklarda 46,09, 47 ve 50,4 metre olarak belirtilmiştir.[1] Bu ölçüler hem Kontantianpolis'teki hem de Roma'daki benzer sütunlardan daha yüksektir.[1] Günümüze sadece sütun tabanı, kaidesi ve gövdesinin en alttaki bandının bir kısmını içeren 11 metrelik bölümü kalmıştır.
Arkadyos sütunu, tarihçi Teofanis'e göre 403/404 yıllarında inşa edilmiştir.[1] Sütunun tamamlanmasının ise II. Theodosios devrinde gerçekleştiği, sütunun üzerine Arkadios'un heykelinin konulması ile 421 yılının Temmuz ayında bir tören düzenlendiği belirtilir.
Üzerindeki heykelin 542 ve 550 yıllarındaki depremlerde zarar gördüğü; 26 Ekim 740'ta meydana gelen depremde ise devrilip bir daha yerine konamadığı düşünülür.[1]
Osmanlı döneminde kadın esirlerin satıldığı Avrat Pazarı'nın ortasında kalan ve Avrat Taşı adıyla da anılan sütun, 1711 yılında onarılamayacak oranda hasarlı olması ve devrilme tehlikesi nedeniyle kaidesi dışında yıktırılmıştır.
- ^ a b c d Taştan, Hakan. "Kentsel Alanın İşlevsel Sürekliliği Bağlamında Arkadyos Forumu'nun Avrat Pazarı'na Dönüşümü" (PDF). polen.itu.edu.tr/. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Ocak 2013. 2 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Haziran 2017.
Yorum yapabilmek için oturum açmalısınız.
Haldun Hürel, Burası İstanbul isimli kitabında oraya nasıl girdiğini anlatmıştı. Ben de zamanında aynı yöntemi uyguladım. 2009 yılı idi. Bir arkadaşımla birlikte hemen yanındaki ahşap evin kapısını çaldık ve durumu anlattık. Kapıyı açan teyze ilk anda razı gelmemişti, çünkü ona iş çıkarıyorduk. Nezaket içindeki ısrarımız sonuç verdi. Sütunun olduğu bölüme açılan kapının önündeki eşyaları kaldırdık. Zor açılan derme çatma kapıyı açtık. Zifiri karanlık ortamda sütunun içinden yukarı çıktık. İçinde güvercinler bulunuyordu ve etrafı epeyce pisletmişlerdi. İstanbul’da az kişinin gördüğü ve girdiği yerlerden birine girmek aynı zamanda güzel bir anımız olarak kaldı.