Bab-ı Ali Alay Köşkü Kapısı

Bâb-ı Âli’ nin üzerinde, Sultan Abdülmecîd Hân’ın tuğrasının altında bulunan, beş satır ve her satır altı dilimden oluşmakta olan celî taʻlîk hatla yazılmış H.1259/M.1843-44 tarihli Türkçe manzum kitabenin okunuşu şöyledir¹:

Vâzıʻ-ı üss-i kavânîn-i nizâm-ı mülk ü dîn
Hazret-i ʻAbdülmecîd Hân zıll-i Rabb-i Müsteʻân
Saltanat bünyânınıın olmuş imâd-ı himmeti
Olmada tâk-ı bülend-i mecdi reşk-i âsumân
Ol kadar muhkem ki dîvân-ı metîn-i şevketi
İnhirâf etmez görürsün haşr olunca ins ü cân

Ol şehenşâh-ı müceddid- menkabetdir şüphesiz
Hâmî-i aktâb ü evtâd-ı cihân sâhib-zamân
Eyleyip miʻmâr-ı iʻmâr-ı memâlik ʻadlini
Köhne dünyâya yeniden verdi zînet bî-gümân
Kâr-gîr etse nola ol şeh binâ-yı mülkünü
Dâd-gerlikde salâbet gösterir bak her zamân

Çend-sâl akdem kazâ-yı âsumânîden gece
İhtirâk etdi bu dâr-ı âsâfî çün ahterân
Bir zamân kaldı dil-i vîrâne-i ʻâşık gibi
Görecek kıldı terahhum hâline şâh-ı cihân
Yanmamak üzre binâsı kâr-gîr olsun deyû
Eyleyüp fermân kıldı dehre ihsânın beyân

Yapdı bâb-ı âsâfın evvelkinden aʻlâ metîn
Eyleyüp bu bâbda lutf ol Süleymân-ı zamân
Sâye-i şâhânesinde öyle maʻmûr oldu kim
Zînet-i bünyânına reşk etmede kasr-ı cihân
ʻAhdine mahsûs ancak böyle zîbende binâ
Misli yok bir şâh-ı zî-şân olduğu günden ʻayân

Haşre dek Hak be-karâr etsin binâ-yı şevketin
Zâtı olsun iftihâr-ı millet-i islâmiyân
İki târih-i güher-pîrâyesin Zîver kulu
Tâk-ı bâb üzre duʻâ-yı hayr edip kılsın nişân
Şevket ü ömr-i füzûn-ter vere Bârî dâimâ
Etdi Bâb-ı ʻÂlî’yi âbâd hâkān-ı cihân 1259

Yazı Türü: Celî taʻlîk
Hattatı: Kitâbede hattat imzası bulunmamaktadır.
Târih Kaydı: 1259/1843
Dili: Türkçe, manzum kitâbe


Kitabenin Metni
واضع اس قوانين نظام ملك و دين حضرت عبدالمجيد خان ظل رب مستعان
سلطنت بنياننك اولمش عمادى همتى اولمده طاق بلند مجدى رشكآسمان
اول قدر محكمكه ديوار متين شوكتى انحراف ايتمز كورورسين حشر اولنجه انس و جان
اول شهنشاه مجدد منقبتدرشبهه سز حامى اقطاب و اوتاد جهان صاحب زمان
ايليوب معمار اعمار ممالك عدلنى كهنه دنيايه يكيدن ويردى زينت بيكمان
كاركير ايتسه نوله اول شه بناى ملكنى دادكرلكده صلابت كوسترر باق هر زمان
چند سال اقدم قضاى آسمانيدن كيجه احتراق ايتدى بو دار آصفى چون احتران
بر زمان قالدى دل ويرانه عاشق كبى كوريجك قيلدى ترحم حالنه شاه جهان
يانمامق اوزره بناسى كاركير اولسون ديو ايليوب فرمان قيلدى دهره احسانن بيان
يابدى باب آصفين اولكيدن اعلا متين ايلدى بو بابده لطف اول سليمان زمان
سايهء شاهانه سنده اويله معمور اولديكيم زينت بنياننه رشك ايتمده قصر جنان
عهدينه مخصوص انجق بويله زيبنده بنا مثلى يوق بر شاه ذيشان اولديغى كوندن عيان
حشره دك حق برقرار ايتسون بناى شوكتك ذاتي اولسون افتخار ملت اسلاميان
ايكى تاريخ كهر پيرايه سين زيور قولى طاق باب اوزره دعاى خير ايدوب قيلسون نشان ۱۲۵۹
شوكت و عمر فزونتر ويره بارى دائما ايتدى باب عالى يى آباد خاقان جهان ۱۲۵۹

1. İstanbul’da Osmanlı Dönemi yapı kitâbelerinin hat san’atı açısından değerlendirilmesi, Cavide Pala ↩︎

✶ İlişkili Yerler

Tarihi Yarımada Gezileri: Eminönü’nden Sultanahmet’e

Diğer Türler

Babıali Çeşmeleri

Çeşme