Cezbidil Kalfa Evi
Şayeste Kadın Efendi İlkokulu olarak da bilinir.
- Tür: Yalı, Köşk, Konak
- Tema: Kaybolan Kültür Varlıkları
- Kültür: Osmanlı
- Bölge: Türkiye, Marmara Bölgesi, İstanbul, Maltepe, Yalı (Maltepe)
- Durum: Kayıp
16 Eylül 1906 tarihli bir irade-i seniye, yani padişah buyruğuyla Maltepe’de bir Rum etfal Mektebi açılmıştır. Ama müslüman nüfusunun çocuklarının okuyacağı bir okul yoktur. Feyzullah Efendi’nin yaptırdığı caminin avlusundaki iki odadan oluşan okul bir mahalle mektebi niteliğinde olup ihtiyacı karşılamamaktadır. Bu durum Maltepe’deki eşrafı ve Maltepe’ye yerleşmiş devlet görevlilerini harekete geçirir. Önce Uhuvvet-i Osmaniye adlı bir cemiyet kurulur ve çalışmalara başlanır (1910). O sıralar miralay rütbesi taşıyan Süreyya (İlmen) Paşa’nın başvurusu üzerine padişah Abdülmecit, azadettigi cariyesi Cezbidil Kalfa’nm oturduğu, onun ölümüyle kendisine geçen ahşap evi okul yapılması için bağışlar. Yine Süreyya Paşa’nm masrafı üstlenmesiyle baytar kolagalıgından emekli Selahattin Bey gerekli onarımı yaptırır. Sonunda 1 Nisan 1328/14 Nisan 1912 padişahın isteği üzerine Şayestekadınefendi adı verilen ilkokul öğrenime açılır.
Padişah Abdülmecit’in beşinci karısı olan ve 11 Şubat 1912 de ölen Şayeste hanım’ın adının verildiği bu okul, Lozan Antlaşması gereğince Rumların Yunanistan’daki Türklerle mübadele edilmesi üzerine boşalan bitişiğindeki Rum Okulu’nun kargir binasına taşınmış, adı Maltepe Birinci ilkokul olarak değiştirilmiş, ahşap bina ise yıkılarak okul bahçesine eklenmiştir.
Kaynak: https://www.maltepe.com.tr/maltepe-1900-1923-yillari
