Yarhisar’daki cami vakıf kayıtlarında “Sultan Orhan cami-i şerifi” veya “Gazi Hüdavendigar cami” olarak tanıtılır. Yarhisar kalesi 1299-1300 tarihinde Osman Gazi döneminde fethedilmiş ve buradaki Bizans tekfurunun kızı Holofernes, sonraki adıyla Nilüfer Orhan Gazi’nin zevcesi olmuştur. Caminin Orhan Gazi tarafından (1324-1362) karısı Nilüfer Hatun için yaptırdığı belirtilir. Kuzey-güney doğrultusunda, uzunlamasına dikdörtgen planlı, düz tavanlı cami, harim ve son cemaat mekanlarından oluşur. Son cemaat doğu-batı doğrultusunda dikdörtgen planlıdır. Doğu ve batıda sonradan inşa edilen duvarlarla, kuzeyde sekiz destekle sınırlanır. Düz tavanla örtülüdür. Cepheler orijinal duvar örgüsünü bozan bir onarım geçirmiştir. İki tuğla ve iki taş dizisinin değişimli olarak kullanılmasıyla örülen cephelerin köşelerinde büyük boyutlu muntazam kesme taşlar örülür. Minarenin gövdesi ve peteği, ayrıca saçak altına çevreleyen üç sıra testere dişi frize tuğladır. Onarım sırasında testere dişi friz betonla kapatılmıştır. Son cemaatin doğu ve batı duvarları hımıştır. Son cemaat,mahfil destekleri, örtü sistemi, pencere ve kapı çerçeveleri ve minber ahşaptır.

Kültür Portalı – Orhan Gazi Camii